Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • АЛГЪАЙ

    прил. хур квай. Къаридал яргъи чӀулав парталар алай, кьилик чӀулав жунадин чалма кутӀуннавай, алгъай юкьва кьуршах аваз, кӀвач-кьил михьиз галатна

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛГЪАЙ

    1) алгъун; 2) adj. sloping, oblique; downhill; prone.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АЛГЪАЙ

    maili, meylli, yatıq.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • алгъай

    1. прич. от алгъун. 2. покатый, наклонный; пологий.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ALĞAY-CALĞAY

    (Xaçmaz) qohumqardaş. – Bizi məhlə bir-birinə alğaycalğaydı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ALAY-ALAY

    полк за полком

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALAY-ALAY

    alay-alay bax dəstə-dəstə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ALAY-ALAY

    z. regiment by regiment; regiment after regiment

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ALAY-ALAY

    ...Dəstə-dəstə, böyük dəstələr halında, izdihamla. Gəlin alay-alay! Gəlin nəsillər; Hamımız bir nəfəs, bir ürək kimi. S.Vurğun. Gəzərkən buludlar hey al

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • alay-alay

    zərf. régiment par régiment

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • alay-alay

    нареч. десте-десте, кӀеретӀ-кӀеретӀ, кӀватӀал-кӀватӀал, чӀехи дестейралди.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • alay-alay

    alay-alay

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ALAY-ALAY

    нареч. 1. полками, полк за полком 2. группами, потоком

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALQAR

    Yürüş. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • ALLAY

    v I zəiflətmək, yüngülləşdirmək, azaltmaq, sakitləşdirmək (ağrını, qorxunu və s.); to ~ pain ağrını yüngülləşdirmək / zəiflətmək; to ~ excitement həyə

    Tam oxu »
    İngiliscə-azərbaycanca lüğət
  • ALBAY

    polkovnik

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • Altay

    coğ. Altaï m

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • AĞLAY

    сущ. облицовочная плита

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • AĞLAY

    ...istifadə edilən çox davamlı və möhkəm daş. – Alatovadan bir ərəbə ağlay getitdir

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • ALTAY

    hündür dağ, yüksək dağ; Altay dağlarının adındandır.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • ЯРГЪАЙ

    нар. яргъал тир чкадай. За ваз ийида яргъай пара минет: хабар це заз авай гьал. А. Гь. Хабар це.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • яргъай

    (нареч.) - издали, издалека.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЯРГЪАЙ

    adv. from afar, from far away; from far, afar; from a distance.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • АЛКӀАЙ

    dan. 1. donqaz, arıq, sümükləri çıxmış; 2. batıq, batmış, çökmüş (sinə, bir şeyin böyrü haqqında).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ЯРГЪАЙ

    zərf 1. uzaqdan, uzaq məsafədən, uzaq yerdən; 2. yandan, kənardan.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • aqlay

    aqlay

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ALTAY

    Sözün iki yozumu var: 1. Al “qızıl” deməkdir, tay isə dağ sözünün qədim for­masıdır (qızıllı dağ).  2

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ALTAY

    прил. алтайский зоол. Altay merinosu алтайский меринос, altay otyığanı алтайская пищуха, altay siçancası алтайская мышовка, altay cinsi алтайская поро

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALAY

    alan, tutan; polk, alay; polkovnik.

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • АЛАЙ

    алаз хьун глаголдин фад алатай вахтунин форма. Кил. АЛАЗ ХЬУН.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ALAY

    I сущ. полк: 1. войсковая единица. Alay komandiri командир полка, alay bayrağı знамя полка, nişançı alayı стрелковый полк 2. перен. группа, масса, мно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ALAY

    camaat — kütlə — izdiham (çoxlu miqdarda adam)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ALAY

    ...izdihamı; 2) nümayiş, mərasim; cenaze alayı – matəm mərasimi; 3) alay II zarafat, istehza alay, dəstə, güruh, istehza, izdiham, lağ, mərasim, nümayiş

    Tam oxu »
    Türkcə-azərbaycanca lüğət
  • ALAY

    1. ALAY Diviziyanın alayları, hər alayın bölgüləri kənd aralarında, meşəlikdə, dağda-daşda yerləşmişdi (S.Rəhimov); POLK (köhn.) Firudunu polk qərarga

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • ALAY

    i. regiment hərbi-hava ~ı air regiment; (İngiltərədə) group (in air forces)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ALAY

    Böyük dəstə, kütlə, izdiham. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəlilər yeriyir, alaylar bükür, Düşmanlar əlindən dad, həzər çəkir, Quşlar qanad salır, şah

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • alay

    alay

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • alay

    is. 1) régiment m ; 2) régimentaire adj ; ~ bayrağı drapeau m du régiment ; ~ komandiri commendant m du régiment ; ~a qəbul etmək enrégimenter vt ; at

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • АЛАЙ

    прил. гилан, исятдин Алай вахт халкь патал четинди я. ЛГ, 1992, 31. X. Алай аямда гзаф инсанар чпин намус, Эдеб, гьая - вири пулдихъ маса гуз гьазур

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ALAY

    ...yüz nəfər kazak Bakıya gətirilmişdir. M.S.Ordubadi. Topçular alayı gəlir arxadan; Fırlanır dolaşıq təkər səsləri. S.Vurğun. Diviziyanın alayları, hər

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • АЛАЙ¹

    1. idi; 2. -lı, -li, -lu, -lü; варз алай йиф aylı gecə.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • АЛАЙ²

    indiki, hal-hazırki, cari; алай йис(уз) cari il(də); алай вахтунда (девирда) indiki vaxtda (dövrdə), hal-hazırda.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ALAY

    сущ. 1. жемят, кӀватӀал, чӀехи десте; 2. полк, алай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • alay

    alay

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ALAY

    полк

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ЛАГЬАЙ

    ...Туьркиядавайбуруз чи патавай гилан узун-мекӀевияр лезги чӀалалди рахазмач лагьай хабарди пис таъсир авуна лугьуда. М. М. Лацу лекеяр.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛАГЬАЙ

    ...ишлемишайла, кьайда, тартиб къалурдай ибара арадиз гъидай гаф. За сад лагьай шиирда ваз бахш авур, Вун авачир дуьнья кӀандач лагьанай. М. М. Зи

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛАГЬАЙ

    ...азадвал багъа жеда. Гьавиляй азадвал - жув жуван иеси хьунухь лагьай чӀал я. З. Р. Веси. Я лацу дагъ, рехивал им Акьул лагьай мисал я. И. Гь. Шарв

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • лагьай

    / лагьайди - в сочетании с количественным числительным образует порядковое числительное : сад лагьайди - первый; вад лагьайди - пятый

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ЛАГЬАЙ

    ...(miqdar saylarından sonra gələrək sıra sayları əmələ gətirir); сад лагьай birinci; ругуд лагьай altıncı; пуд лагьайди a) üçüncü; b) üçüncüsü.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • YATQIN

    прил. къаткай, алгъай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏYRİBEL

    прил. юкь какур, юкь алгъай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AĞLAYA-AĞLAYA

    плача, проливая слезы

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ağlaya-ağlaya

    ağlaya-ağlaya

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • ağlaya-ağlaya

    zərf. en pleurant ; en versant des larmes (adv)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • AĞLAYA-AĞLAYA

    z. crying, weeping; ağlayaağlaya danışmaq to cry / to weep and to speak at the same time

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • ENİŞ

    сущ. виняй агъуз алгъай чка, хуш квай чка.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ENİŞLİ

    прил. виняй агъузди алгъай, хуш квай (мес. рехъ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • AĞLAR

    sif. Ağlayan, gözüyaşlı, gözü yaşla dolu. Kişi ağlar gözilə qıldı fəğan; Söylədi oğlu: – Ağlama, babacan! M.Ə.Sabir. Seyid ağlar gözü ilə başladı: – M

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • BELİƏYRİ

    прил. 1. юкь какур, юкь алгъай; 2. пер. кьуьзуь, гзаф яшлу.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • KONTORKA

    [rus.] конторка (кӀвачел акъвазна кхьинардай ччин алгъай кьакьан стол).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ENİŞ-YOXUŞ

    1. сущ. гьам агъадалди, гьамни винелди алгъай чка; 2. прил. дувар (гуьне) квай, хуш квай (гьам агъадалди, гьамни винелди алгъай); 3. нареч. агъуз-вини

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ENİŞLİK

    сущ винягъ агъуз алгъай чка, хуш квай чка; // гьахьтин чкадин гьал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • PANDUS

    [fr.] пандус (дараматра (мес. гаражра) гурарин чкадал раснавай алгъай дуьз ччин).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YATIQLIQ

    сущ. алгъай, къаткай, ацукьай, эцекьай, илисай (къенез хъфей) хьтин затӀунин гьал.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MEYİLLİ

    прил. 1. са патахъ алгъай, къаткай, патахъ тир; 2. майил, са затӀуниз гьевес авай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DAĞDÖŞÜ

    1. сущ. дагъдин хур, дагъдин алгъай ччин; 2. прил. дагъдин хура авай, дагъдин хурув гвай.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YATIM¹

    сущ. 1. къатканвай (алгъанвай) тереф, къайда; къаткай, алгъай затӀунин гьал; къаткун (мес. чӀарарин); 2. чӀичӀ (мес. гамунин).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MAİLİ

    [ər.] прил. са патахъ майил авунвай; алгъай, къаткай, патахъ (мес. цӀар); дуьз тушир, хуш квай (мес. ччил).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BÜKÜLMÜŞ

    ...кутунвай; галчукнавай; 3. какур хьайи, къат хьайи, кьвечӀил хьайи, алгъай (мес. юкь).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • YATIQ

    прил. 1. алгъай, къаткай; ацукьай, эцекьай, илисай (къенез хъфей, легъв авай, алкӀай, кьулу) хьтин (мес. хур); 2. пер. са куьникайни хабар авачир, уях

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ENİŞLİ-YOXUŞLU

    прил. 1. гьам агъадалди, гьамни винелди алгъай; кьил агъадалди физ, винелди ахкьахдай, дуьз тушир, гзаф гуьнеяр, дуварар авай (мес. рехъ); 2. пер. гза

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • DAL³

    ...ﺩ (“д”) хафунин тӀвар); // пер. и хаф хьиз какур, кьвекъат хьайи, алгъай манада (классикрин, мазанрин шиирра); (əlif) qəddi (beli) dal olmaq “элиф” х

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • MAİL

    [ər.] прил. 1. са патахъ майил авунвай, къаткай, алгъай (мес. цал, цӀар); 2. майил, майил авай, гьевес авай, рикӀ алай; mail olmaq майил хьун, гьевес

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ƏTƏK

    ...чкадин къерехдиз мукьва пад); 3. таран хилерин агъуз куьрс хьанвай, алгъай, аскӀан паяр; ** ətək altdan ötürmək а) ценцикай хкудна гун, чинеба гун, х

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • BEL¹

    ...ттар, кьулантар; 3. пер. кьакьан дагъдин кьве пелен арада авай алгъай хьтин чка; аскӀан улам; 4. пер. къвал-къерех, невегьар, элкъвер; ** bel bağlama

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ALQAYIT

    "Əli//Alı, qayıt! " cümləsindən yaranmışdır; t. al və qayıt; qalib, qayıt

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Algae
Yosunlar (lat. Algae) — çoxhüceyrəli orqanizmlər. == Tarixi == torpaqlar digər adı ilə mamırlar Yer kürəsi üzərində 3 milyon il əvvəl meydana gəlmiş və təxminən 1,5–2 milyon il planetimizin vahid canlıları olmuşlar. Bu qədim aerob fotosintezedici orqanizmlərin sayəsində heterotroflar yaşaya bilmişlər. Yer üzərində üzvi maddənin sintezində yosunların mühüm rolu vardır. Bu orqanizmlər günəş düşən durğun sularda dənizdə, hətta qayalar üzərində və s. geniş yayılmışdır. Bunların 125 000-dən çox növləri məlum deyil == Yosunların formaları == Yosunlar ibtidai avtotrof bitkilər olub, əsasən suda yaşayırlar. Lakin onlara yer kürəsinin hidrosferdən əlavə, atmosfer və litosferin bütün sahələrində təsadüf olunur. Onlar təkhüceyrəli, çoxhüceyrəli və kolonial formalı olub, müxtəlif ekoloji şəraitə uyğunlaşmışlar.
Altay
Altay — kişilərə verilən ad. Şəxslər Altay Yusifoğlu — nasir, dramaturq, ədəbiyyatşünas, tərcüməçi, Altay Zahidov — Azərbaycan jurnalisti. Fəxrəddin Altay — Türkiyəli hərbçi və siyasətçi. Yerlər Altay Respublikası — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri, muxtar inzibati- ərazi vahidi. Altay diyarı — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri, inzibati- ərazi vahidi. Altay vilayəti — Çində bir vilayət. Altay — Altay vilayətinin paytaxtı. Altay dağları — Asiyada dağ sistemi. Digər Altay tankı — Türkiyədə istehsalı planlaşdırılan tank. Altay — Türkiyənin futbol klubu.
Alay
Alay və ya polk — bir polkovnikin əmri altında üç ya da dörd tabordan ibarət olan hərbi birlik. Bir həbri birlik olaraq çox köhnə tarixə malikdir. 16 əsrin ortalarında Fransız süvari birliklərinə də alay deyilirdi. Daha sonrakı əsrlərdə alayların öz bayraq, forma və gerbləri inkişaf etdirilmiş və müəyyən alaylar müəyyən bir şəxsiyyət, hərbi karier əldə etmişlər. 20 əsrin əvvəllərinə qədər Avropa və ABŞ ordularında alaylar 10 bölükdən ibarət idi. Napoleon isə alay təşkilatında yeni tənzimləmələrə getmiş və əmri altındaki alayları, biri qərargahda, digər ikisi də ərazidə olmaq üzrə üç tabor şəklində təşkilatlandırmışdır. 20 əsrin başlanğıcında Birləşmiş Ştatlar ordusu da bu yeniliyi mənimsəmişdir. Alayların bu quruluşu Birinci dünya müharibəsi, İkinci dünya müharibəsi və Koreya müharibəsi ərəfəsində dəyişməmişdir. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrində və digər dövlətlərdə həbri birləşmələrdən başqa,hüquq mühafizə orqanlarının şəxsi heyətinin birləşmələridə Alay adlandırılır.məs:Çevik Polis Alayı və s.
Alqa
Alqa (qaz. Алға — irəli) — şəhər, Qazaxıstanın Aqtöbe vilayətinin Alqa rayonunun inzibati mərkəzi. == Tarixi == 1930-cu ildə S.M. Kirov adına Aqtöbe kimya zavodunun inşası zamanı ortaya çıxdı (Aqtöbe fosforit hövzəsindəki filiz əsasında fosfor gübrələri, mikroelement gübrələri və s. istehsalı). 10 fevral 1934-cü ildə Ümumrusiya Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin Rəyasət Heyəti “2. Kazak Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının aşağıdakı yaşayış məntəqələrini, onlara yeni adların verilməsi ilə, fəhlə qəsəbələrinə çevirmək: a) Aktubey vilayətinin Klyuçevoy rayonunda, Aktyubximstroyun inşaat sahəsində yeni yaranmış yaşayış məntəqəsi - işlək əraziyə. Alqa qəsəbəsi ”. Alqa kəndi 1961-ci ildə bir şəhərə çevrildi. == Coğrafiyası == Son beş ildə şəhərin rifahının inkişafı və yaxşılaşdırılması nəzərəçarpacaq dərəcədə yaxşılaşmışdır. 2016-2018-ci illərdə bir neçə çoxmərtəbəli bina tikilib istifadəyə verilmişdir.
Albay Əfəndi
Abbas Zahid oğlu Babayev səhnə adı ilə Albay Əfəndi (16 fevral 1986, Bakı, Azərbaycan) — repçi, yazar. Albay - təxəllüsünü Türkiyə hərbi sistemində polkovnik anlamına gələn rütbədən götürmüşdür. Albay Sheriff adını 2007-ci ildə Albay Əfəndi olaraq dəyişdirmişdir. İxtisasca iqtisadçıdır. Musiqi və ədəbiyyatdan başqa, səs rejissorluğu sahəsində də fəaliyyət göstərir. Musiqi karyerasına 2001-ci ildə özünün də qurulmasında böyük rolu olan RAPressia CLAN adını verdikləri rep birliyində başlamışdır. 2011-ci ildə birliyi tərk edərək solo fəaliyyətə başlamış və 2012-ci ildə ilk solo Anomalia albomunu yayımlamışdır. 2012-ci il, Türkiyənin Kurşun Kalem (Qurşun Qələm) ədəbi dərgisinin iyul-avqust, 18-ci buraxılışında Albay Əfəndinin Yeyilmiş Pozan adlı şeiri Türkiyə türkçəsinə tərcümə edilmişdir. Heç bir siyasi, dini partiyaya mənsub deyil. == Həyatı == Albay Əfəndi 16 fevral 1986-cı ildə Bakı şəhərində anadan olub.
Allay xan
Allay xan — türk və altay mifologiyalarında vətən tanrısı. Alay xan və ya Alıy xan olaraq da tanınmaqdadır. Vətəni qoruyar. Nurlu bir görünüşü vardır. Yurduna xəyanət edənlərə xəstəlik və bəla gətirər. İlk Ata olan Elley ilə adında bir əlaqə vardır. Lakin eyni adam olduqlarını iddia etmək o qədər də mümkün görünməməkdədir. Arvadının adı da eynidir: Allay Xanım. == Allay xanım == Vətən, digər variantda isə torpaq ilahəsi. Allay Xanın arvadıdır.
Alpay (Şaran)
Alpay (başq. Алпай, rus. Алпаево) — Başqırdıstan Respublikasının Şaran rayonunda yerləşən kənd. Kənd Erekle kənd şurasının tərkibindədir. == Coğrafi yerləşməsi == Məsafələr: rayon mərkəzindən (Şaran): 26 km, kənd sovetliyindən (Erekle): 3 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Tuymazı stansiyası): 32 km. == Əhali == === Milli tərkibi === 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (87 %) üstünlük təşkil edir.
Alpay Azər
Alpay Azər oğlu Əhmədov və ya Alpay Azər (6 oktyabr 1974, Bakı) — Azərbaycanlı yazıçı. == Həyatı == Alpay Azər 6 oktyabr 1974-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1981–1991-ci illərdə 159 saylı Bakı şəhər tam orta məktəbində və H. Mahmudbəyov adına 2 saylı Texniki-Humanitar Elmlər liseyində təhsil alıb. 1993–1999-cu illərdə Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin "Şərqşünaslıq" fakültəsində oxuyub. 1999–2001-ci illərdə həmin universitetin "Beynəlxalq münasibətlər" fakültəsinin aspirantı olub. Tarix üzrə fəlsəfə doktorudur. Hazırda Bakı Slavyan Universitetində dosent kimi pedaqoji fəaliyyətini davam etdirir. Mərhum yazıçı Azər Abdullanın oğludur. Evlidir, iki övladı var. == Fəaliyyəti == 2010-cu ildən Alpay Azər imzası ilə mətbuatda dərc olunmağa başlayıb.
Alpay Özalan
Alpay Özalan - əvvəlki Türkiyə futbolçusu. 2008-ci ildə futbolçu karyerasını qurtarıb. FİFA Dünya Kubokunun (2002) və FİFA Konfederasiyalar Kubokunun (2003) bürünc medal alıb. Bu gün Siitsporun məşqçisidir. == Klub karyerası == === Türkiyə klubları === Alpay öz karyerasını 1992-ci ildə "Altay" klubunda başlamışdı. Onun müvəffəqiyyətli oyunu ona Türkiyənin ən gülcü klublarının diqqətini cəlb edəndən sonra, 1993-cü ildə Alpay "Beşiktaş" komandası ilə müqaviləni imzaladı. O Türkiyənin Super Liqasında altı ayın ərazisində üç qırmızı vərəqə alaraq, yeni rekord əyin etmikdi. "Beşiktaş"da Özalan 148 oyun çempionatda oynamışdı, və 9 oyun ölkə kubokunda. 1999-cü ildə, "Beçiktaş"da altı il oynamaqdan sonra, onun kontraktın "Siirt Jetapspor" almışdı, sonra "Fənərbaxça"ya arendaya verilmişdi. "Fənərbaxça" üçün Alpay 1 sezonda, 29 oyun oynamışdı və 3 qol vurmuşdu.
Altay Yusifoğlu
Məmmədov Altay Yusif oğlu (15 may 1930, Gəncə, Gəncə dairəsi – 15 iyul 2003, Gəncə) — nasir, dramaturq, ədəbiyyatşünas, mütərcim, 1957-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Azərbaycanın Əməkdar mədəniyyət işçisi (1971), filologiya elmləri namizədi (1964), dosent (1965). == Həyatı == Altay Yusifoğlu 1930-cu il mayın 15-də Gəncə şəhərində doğulmuşdur. Orada 4 saylı fəhlə-gənclər məktəbini bitirmiş, 1943-1949-cu illərdə saatsaz şagirdi, usta köməkçisi və usta peşələrində işləmişdir. 2003-cü il iyulun 15-də Gəncədə vəfat etmişdir. === Təhsili === H.Zərdabi adına Kirovabad Dövlət Pedaqoji İnstitutunun dil-ədəbiyyat fakültəsinə daxil olmuşdur (1949). Həmin institutu fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş, Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi kafedrasında baş müəllim vəzifəsində saxlanmışdır. == Fəaliyyəti == Tələbəlik dövründə "Kirovabad fəhləsi" qəzeti redaksiyasında korrektor, "Gəncə kommunisti" qəzeti redaksiyasında ədəbi işçi vəzifəsində çalışmışdır (1951-1953). Ədəbi fəaliyyətə 1950-ci ildə "Ədəbiyyat qəzeti"ndə dərc edilən "Fəhləlikdən alimliyə" adlı oçerki ilə başlamışdır. Sonra kiçik hekayələri ilə diqqəti cəlb etmişdir. 1953-cü ilin mayından "Kirovabad kommunisti" qəzeti redaksiyasında məsul katib (1955), Azərbaycan Yazıçılar İttifaqı Gəncə fılialının sədri (1962), H.Zərdabi adına GDPİ-nin elmi işlər üzrə prorektoru (1970-1974), həmin institutun Azərbaycan ədəbiyyatı və onun tədrisi metodikası kafedrasının dosenti (1974-2003) olmuşdur.
Altay Zahidov
Zahidov Altay Qulam oğlu — Azərbaycan jurnalisti. == Həyatı == Altay Zahidov 1933-cü il mayın 16-da Bakı şəhərində anadan olub. 1957-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetini bitirib. 1954–1974-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində müxbir və şərhçi kimi fəaliyyət göstərib. 1974–1991-ci illərdə Azərbaycan Televiziya və Radiosunun Moskvadakı müxbir məntəqəsinin rəhbəri vəzifəsində çalışıb. 1991-ci ildə Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin katibi vəzifəsinə seçilib. 1992-ci ildən Beynəlxalq Jurnalistlər İttifaqları Konfederasiyasının üzvüdür. Qərb Universitetinin jurnalistika fakültəsinin baş müəllimidir. Əmək veteranıdır. Professordur.
Altay aymağı
Altay aymağı (xakasca:Алтай аймағы / Altay aymağı) — Rusiya Federasiyasının Xakasiya Respublikasında rayon səviyyəsində adminstrativ orqan. Mərkəzi Bozyar və ya digər adı ilə Ağyar kəndidir. == Sözün kökü == Altay sözünu etimologiyası ilə bağlı çox müxtəlif fikirlər irəli sürülmüşdür. Aymaq sözü isə Sibir türkləri və monqol cəmiyyətlərində bölgə, rayon kimi mənalara gəlir. == Tarixi == SSRİ dövründə 1944-cü ilin yanvar ayında SSRİ Ali Soveti rəhbərliyində orqan sərhədlərinin tənzimlənməsi ilə əlaqədar olaraq yaradılmışdır. Kolxozların yayılmasıyla birlikdə türk olmayan əhalinin sayı artmıdşır. Bölgənin mərkəzi olan Bozyar (Ağ Yar və ya Huba çar) Abakan çayının sahilində yerləşir. == Coğrafiya == Altay aymağı Abakan-Yenisey arasında Koybal bozqırında yerləşur. Coğrafi mövqe olaraq Xakasiya Respublikasının şərq hissəsindədir. Şərqdə Yenisey çayının sağ sahilində olub, Krasnoyarsk əyaləti ilə Xakasiya arasındakı sərhədləri ayırmışdır.
Altay dağları
Altay (monq. Altayın nuruu, alt. Tuulu Altay— dağlıq yer, qırğ. Altay tooloru, qaz. Altay tauları, çin. 阿尔泰山脉-Ā'ěrtài shānmài-Aertay şanmay) – Asiyada dağ sistemi. Rusiya Federasiyasında (Altay Respublikası, Tıva Respublikası, Altay diyarı), Monqolustan, Qazaxıstan və Çin ərazilərindədir. Altay Ob, İrtış, Yenisey ilə Mərkəzi Asiya çaylarının suayırıcısını təşkil edən mürəkkəb dağ silsilələrindən ibarətdir. 42–52° şm. e.dairəsi arasında şm.-q.-dən (Qərbi Sibir düzənliyindən, 81° ş.u.) c.-ş.-ə (Qobi düzənliyinədək, 106° ş.u.) 2000 km-dən artıq məsafədə uzanır.
Altay dili
Altay dili və ya dəqiq olaraq Cənubi Altay dili — iki Dağlıq Altay dillərindən biri, altaylıların əsas dili. Rusiya Federasiyasındakı Altay Respublikasının rəsmi dili. 1948-ci ilədək oyrot dili adlanırdı. == Şərh == Cənubi və şimali altay dilləri ənənəvi olaraq bir altay dili hesab edilirdi. Ancaq türk dillərinin müasir təsnifatına görə onlar iki müxtəlif dil hesab edilir. Eyni zamanda Rusiyada dialektlərin ayrılmaları da azsaylı xalqların müstəqil dili hesab edilirlər (kumandin, teleut, çelkan və tubalar dilləri). 2010-cu il ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına görə Rusiyada 55 720 nəfər altay dilin ana dili hesab ediblər. == Müqayisə == == Həmçinin bax == Kiril qrafikalı əlifbalı dillər siyahısı Şimali Altay dilləri == Mənbə == Школьный алтайско-русский словарик Кафедра алтайского языка и литературы Arxivləşdirilib 2007-01-08 at the Wayback Machine Горно-Алтайского государственного университета Алтайский язык в проекте ETHEO Arxivləşdirilib 2013-02-27 at the Wayback Machine (коротко о грамматике и фонетике, этнические группы) Страница Ethnologue для южного алтайского Информация о телеутах на сайте Совета Федерации Телеутский язык Arxivləşdirilib 2009-09-14 at the Wayback Machine == Ədəbiyyat == Баскаков Н. А. Алтайский язык. — М., 1958. Грамматика алтайского языка, составленная членами Алтайской духовной миссии.
Altay dilləri
Altay dilləri — Ural-Altay dillərinin Altay qoluna verilən addır. Altay dilləri Avropadan, Orta Şərq və Orta Asiyadan Uzaq Şərqə qədər uzanan böyük bir ərazidə yayılmış dil ailəsidir. Bu dil ailəsinə türk dilləri, monqol dilləri,tunqus-mancur dilləri daxildir. == Haqqında == Altay dil ailəsi türk, monqol, tunqus-mancur və koreya-yapon budaqlarına şaxələnir. Türk dillərinin çoxlu təsnifatı mövcuddur. Onlardan biri türk dillərini beş qrupa ayırır: Bulqar, cənub-qərb, şimal-qərb, cənub-şərq və şimal-şərq. Bu qrupun bütün dilləri hazırda da bir-birinə çox yaxındır. Hazırda ölü dil olan bulqar və xəzər dilləri, habelə müasir çuvaş dili Bulqar qrupuna daxildir. Cənub-qərb budağı ölü oğuz dilindən, türkmən, truxmen, azərbaycan, qaqauz və türk dillərindən təşkil olunmuşdur. Tatar, başqırd, qazax, qırğız, altay, kumık, noqay, qaraqalpaq, qaraçay-balkar, qaraim, habelə ölü poloves və peçeneq dilləri; cənub-şərq qrupu özbək, uyğur və ölü caqatay dilləri Şimal-qərb qrupuna aiddir.
Altay diyarı
Altay diyarı (rus. Алтайский край) — Rusiya Federasiyası subyektlərindən biri. Qərbi Sibirin cənub-şərq hissəsindədir. Sibir federal mahalına daxildir. == Dövlət hakimiyyəti orqanları == Xalq deputatlarının Altay Diyar Şurası (ali qanunverici orqan), Diyar Administrasiyası (ali icraedici orqan) və digər dövlət hakimiyyəti orqanları Altay diyarının 1995-ciildə qəbul edilmiş Nizamnaməsinə (Əsas qanununa) uyğun olaraq fəaliyyət göstərir. == Coğrafiya == Diyarın ərazisi 261.7 min kvadrat kilometrdir . 60 rayonunu, 12 şəhəri, 14 şəhər tipli qəsəbə var. Mərkəzi Barnaul şəhəridir – 600.749 nəfər (2002-ci il siyahıya almasına əsasən). == Təbiət == Ərazisi iki qeyri-bərabər hissəyə (düzənlik və dağlıq) bölünür. Şimal-qərb düzənlik hissəsini (Qərbi Sibir düzənliyinin cənub-şərq kənarı) Ob çayı iki yerə (sol sahildə Kulunda çölü və Obyanı plato, sağ sahildə hündürlüyü 621 m-ə çatan Salair tirəsinin dağətəyi hissəsi və yamacları) bölür.
Altay marmotu
Boz marmot (lat. Marmota baibacina) — gəmiricilər dəstəsinin sincablar fəsiləsinə aid məməli heyvan növü. Tyan-Şan və Altay dağlarında yayılmışdır.
Altay qoyunu
Altay qoyunu (Ovis ammon ammon) — məhv olma təhlükəsi altındadır. == Görünüşü == Bədəni sıx ama incədir. Ayaqları hündür və nazikdir. Boynu uzunsov və incədir. Quyruqu qısadır. Ölçülərinə görə dağ qoyunlarının başqa alt növlərindən daha iridir: erkəklərin hündürlüyü peysərdə 125 sm. erkəklərin ən uzun kəllə sümükləri ölçüsü 345-385 mm, ortalama 360 mm, dişilərdə 305-337 mm, ortalama 318 mm. Buynuzlar həm erkəklərdə həm dişilərdə var, özüdə dişilərdə ölçüləri xeyli kiçikdir. Onlar çox böyükdülər, uzunluğu 129 sm., əsasında əhtəsi 40-50sm. qədər, ortalama 44sm.
Altay sarılıqotu
Altay sarılıqotu (lat. Erysimum altaicum) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin sarılıqotu cinsinə aid bitki növü.
Altay sümürgəni
Altay yemişanı
Crataegus wattiana (lat. Crataegus wattiana) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Vətəni Avropadır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 5 m-ə çatan, qəhvəyi və ya boz gövdəyə, kürə və ya yumurtavari, bəzən assimmеtrik çətirə malik ağacdır. Yarpaqları növbəli yеrləşir, ayanın kənarı dilimli və ya bölümlüdür, səthi göy-yaşıl, çılpaq, bəzən qısa tükcüklərlə örtülüdür. Budaqların üzərindəki tikanlar qoltuq tumurcuqlarının şəkildəyişməsi olub, uzunluğu 2-sm-dir. Tumurcuqlar yumurtavari, dəyirmi, konusvari və ya uzunsov olub, 2-10 mm uzunluqdadır. Çiçəkləri ağdır, qalхan, bəzən sadə çətir çiçək qrupuna toplanaraq budaqların zirvəsində yеrləşir, may-iyun aylarında çiçəkləyir. Mеyvələri şarşəkilli, sarı, qırmızı və ya qaramtıl, 1-5 toхumlu giləmеyvədir, avqustda yеtişir. == Ekologiyası == İstiyə, soyuğa, küləyə davamlııdır.
Altay İK
Altay İK — Türkiyənin futbol klubu. == Tarixi == 1914-cü ildə yaranıb. == Avropa kuboklarında iştirak == 6 dəfə Avropa kubok yarışlarında iştirak edib.
Altay İsmayılov
Altay İsmayılov — iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktoru (2007-ci ildən), Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin "Beynəlxalq iqtisadiyyat (ingilis dilli)" kafedrasının müdiri (2017-ci ildən) və eyni zamanda UNEC Bilik iqtisadiyyatı tədqiqat mərkəzinin rəhbəri (2019-cu ildən). == Həyatı == 5 dekabr 1975-ci ildə Lənkəranda dünyaya gəlmişdir. 1992-cil ildə Bakı şəhərində BDU-nun nəzdindəki 1 nömrəli Fizika, riyaziyyat və informatika təmayüllü liseyi bitirmiş, həmin il İstanbul Universitetinə daxil olmuşdur. 1993-cü ildə dil hazırlığı üzrə Ankara Universiteti TÖMER, 1998-ci ildə İstanbul Universitetinin Siyasi Elmlər Fakültəsinin Menecment ixtisası üzrə bakalavr, 2001-ci ildə Mərmərə Universitetinin Sosial Elmlər İnstitutunun İqtisadi Siyasət ixtisası üzrə magistratura təhsili almışdır. 2007-ci ildə Səlcuq Universitetinin Sosial Elmlər İnstitutunun İqtisadiyyat ixtisası üzrə doktorantura pilləsini tamamlayaraq iqtisad elmləri üzrə fəlsəfə doktoru (PhD) alimlik dərəcəsini almışdır. Doktorantura sonrası (PostDoc) fəaliyyətini 2013-cü ildə Avropa Komissiyası Erasmus Mundus Alrakis II proqramı ilə Polşada Varşava Təbiət Elmləri Universitetində (SGGW), 2014–2015-ci tədris ilində isə ABŞ Dövlət Departamentinin Fulbrayt (Fulbright) programı ilə Amerikada, Arizona Dövlət Universitetində (ASU) tədqiqatçı kimi davam etdirmişdir. 2016–2017-ci tədris ilinin payız semestrində Avropa Şurasının Erasmus+ KA 107 proqramı çərçivəsində Almaniyanın Koblenz Universitetində 1 semestr boyunca dərs demişdir. Əmək fəaliyyətinə özəl sektorda icraçı direktor olaraq başlamış, 2004-cü ildən isə təhsil sektorunda fəaliyyətini davam etdirmişdir. Bu illər ərzində Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetində, Qafqaz Universitetində, Xəzər Universitetində və Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetində (UNEC) müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır. 2017–2021-ci illərdə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetinin "Beynəlxalq iqtisadiyyat (ingilisdilli)" kafedrasının müdiri olmuşdur.
Altay Əfəndiyev
Altay Əfəndiyev — (21 fevral 1958) Azərbaycan diplomatıdır. Azərbaycanın İspaniyadakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri. Demokratiya və İqtisadi İnkişaf Təşkilatının Baş katibi — GUAM (2016-cı ildən). == Həyatı == Taras Şevçenko adına Kiyev Dövlət Universitetinin Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunu, Moskvadakı Şərqşünaslıq İnstitutunun aspiranturasını bitirib. Hollandiyanın "Klingendel" Beynəlxalq Əlaqələr İnstitutunda təhsil alıb, Haaqa, Hollandiya; MBA, J. Cass Biznes Məktəbi, City University, London, İngiltərə; “Hökümətdə Yüksək Səviyyəli Menecerlər” Proqramı, JFK İdarəçilik Məktəbi, Harvard Universiteti, ABŞ. Danışır: Azərbaycan, rus, ingilis, fransız, ispan, türk, ukrainca 1980–1992-ci illərdə Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq İnstitutunun elmi işçisi, Bakı, Azərbaycan. 1992–1993-cü illərdə — Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin Beynəlxalq İqtisadi Əlaqələr Departamentinin ikinci katibi / birinci katibi; 1993–1994-cü illərdə — Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin İkitərəfli İqtisadi Əməkdaşlıq şöbəsinin müdiri; 1994–1997-ci illərdə — Azərbaycan Respublikasının Böyük Britaniyadakı səfirliyi, İqtisadi məsələlər üzrə birinci katib; 1997–2000-ci illərdə Azərbaycan Respublikasının Böyük Britaniyanın Londondakı səfirliyində iqtisadi məsləhətçi olmuşdur; 2000–2004-cü illərdə — Xarici İşlər Nazirliyinin İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf idərəsinin rəisi, Xarici İşlər Nazirinin İqtisadi Məsləhətçisi; 2004–2009-cu illərdə — Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Daimi Beynəlxalq Katibliyinin Baş katibinin müavini; 2009–2010-cu illərdə — Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Nazirliyinin İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf idarəsinin rəisi; 2010–2015-ci illərdə — Azərbaycan Respublikasının İspaniya Krallığında və Andorra Knyazlığında fövqəladə və səlahiyyətli səfiri; 1 yanvar 2016-cı ildən — Demokratiya və İqtisadi İnkişaf Təşkilatının Baş katibi — GUAM, Kiyev ; Bakı Dövlət Universitetində, Qərb Universitetində (Bakı) və digər özəl qurumlarda, habelə yüksək menecment kurslarında beynəlxalq iqtisadi münasibətlərdən dərs deyir. == Digər fəaliyyətlər == — Azərbaycan Respublikası ilə Aİ arasında Tərəfdaşlıq və Əməkdaşlıq Sazişinin həyata keçirilməsinə dair Ticarət və İqtisadiyyat Alt Komitəsinin həmsədri; — Azərbaycan-Britaniya Ticarət və Sənaye Şurasının üzvü; — Azərbaycan Respublikası Sahibkarlar Konfederasiyası Məsləhət Şurasının üzvü; — Beynəlxalq Qara Dəniz Araşdırmaları Mərkəzinin İdarə Heyətinin üzvü (Afina, Yunanıstan); — Maliyyə İnkişafına dair Monterey Sammitində Azərbaycan Respublikasının nümayəndə heyətinin rəhbəri; — 2002-ci il Dünya Davamlı İnkişaf Sammitində Milli nümayəndə heyəti rəhbərinin müavini, Johannesburg, Cənubi Afrika; — 2003 Dünya Su Sammitində Milli nümayəndə heyətinin sədr müavini, Kyoto, Yaponiya.
Altay əsməsi
Anemonoides altaica (lat. Anemonoides altaica) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin anemonoides cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == === Homotipik sinonimləri === Anemone altaica Fisch. ex C.A.Mey. Anemone nemorosa subsp. altaica (Fisch. ex C.A.Mey.) Korsh. === Heterotipik sinonimləri === Anemone altaica var. latiloba Popov Anemone nemorosa Schangin Anemone salesovii Fisch. ex Pritz.