Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

OBASTAN VİKİ
Anarxist iqtisadiyyat
Anarxist iqtisadiyyat — anarxizmin siyasi fəlsəfəsi daxilində iqtisadi fəaliyyət nəzəriyyələri və təcrübələrinin məcmusudur. Anarxistlər anti-kapitalistdirlər və anarxizmə ümumiyyətlə, liberal sosializmin bir forması, yəni dövlətsiz bir sosializm sistemi deyilir. Anarxistlər xüsusi mülkiyyəti dəstəkləyir (mülkiyyət və istifadə baxımından, yəni qarşılıqlı uzufrukt olaraq təyin olunur) və kapitalın, faizlərin, inhisarın, istehsal mülkiyyətinin xüsusi mülkiyyət kimi cəmləşməsinə və kapitalizmə xas hesab olunan mənfəət, icarə, sələmçilik və muzdlu köləliyə qarşı çıxırlar. Anarxizm əksər hallarda radikal bir sol və ya həddindən artıq sol hərəkatı kimi qəbul edilir və iqtisadiyyatın çox hissəsi, eyni zamanda hüquq fəlsəfəsi, kommunizm, kollektivizm, sərbəst bazar, fərdiyyətçilik, qarşılılıq kimi solçu və sosialist siyasətin anti-avtoritar, hökumət əleyhinə liberalist şərhlər və liberalist sosialist iqtisadi nəzəriyyələr arasında partializm və sindikalizmi əks etdirir. Anarxistlər xarakterik kapitalist qurumların repressiv hesab etdikləri müxtəlif iqtisadi fəaliyyət növlərini, o cümlədən xüsusi mülkiyyəti (şəxsi mülkdə deyil, istehsal mülkiyyətində olduğu kimi), iyerarxik istehsal münasibətlərini, xüsusi mülkiyyətdən icarə haqqını, mübadilə mənfəətini təşviq etdiyini və çoxaldığını iddia edirlər. Anarxistlər kapitalistlər, torpaq mülkiyyətçiləri və digər bütün məcburi iyerarxiya formaları, sosial-iqtisadi idarəetmə və sosial təbəqələşmə daxil olmaqla hakim təbəqəni cəmiyyətin ilkin hökmdarları hesab edirlər, işçi özünüidarə, demokratik təhsil və kooperativ mənzil kimi səlahiyyətərin ləğvinə çalışırlar. Sağçı liberallardan fərqli olaraq, anarxistlər mülkiyyətçiliyi propertarianizmdən üstün tuturlar. == Tarixi baxış == === Erkən baxışlar === Erkən İngilis anarxist Uilyam Qodvinin iqtisadiyyata dair fikirlərini belə ümumiləşdirmək olar: "Bu, müxtəlif sənətkarlıqlarda ixtisaslaşma ehtimalını ehtiva edir ki, bu da insanın ən bacarıqlı olduğu vəzifəni yerinə yetirməsinə və artığını ehtiyac duyanlara paylamasına gətirib çıxaracaqdır. onlarda özünün ehtiyac duyduğunu başqa şeylərdən qonşularının istehsal etdiyi artılardan əldə etmək, lakin hər zaman mübadilə deyil, pulsuz paylama əsasında. Aydındır ki, maşınların gələcəyi ilə bağlı fərziyyələrinə baxmayaraq, Godwin'in ideal cəmiyyəti əl sənətləri və əkinçilik iqtisadiyyatına əsaslanır.