нареч. 1. ттвар-ттвар (ттварар тек-тек акъвазнавай, сад-садак акахь тавунвай, сад-садал алкӀун тавунвай); 2. стӀал-стӀал, курум-курум.
Tam oxu »прил. узенькие. Dar-dar küçələr узенькие улицы, dar-dar cığırlarla узенькими тропами
Tam oxu »...duran, bir-birinə qarışmayan (yapışmayan). Plovun düyüsü dən-dən idi. Ə.Vəliyev. 2. Damcı-damcı, gilə-gilə. Şollar suyu çiçək kimi dən-dən olub hovuz
Tam oxu »zərf Balaca uşağın ilk yerimə tərzi. O, dar-dar yeriyəndə, ayağa duranda [əvvəlcə] bu cəhrədən tutub qalxırdı. Ə.Əbülhəsən.
Tam oxu »...vermək, səs-səsə vermək. Mərsiyəxanlar verəcək dəm-dəmə; Sən hələ bildiklərini qoy nəmə! Ə.Nəzmi.
Tam oxu »...məhkum olunanları asmaq üçün dikəldilən dirək; dar ağacı. Dar ağacını da təpənin üstündə qurublar. “Koroğlu”. [Konsul:] Bu dar ağacları şahənşah höku
Tam oxu »is. [ər.] 1. Müəyyən bir fənni öyrənmək üçün daimi, müntəzəm təlim. Edirəm kəsbi-elm leylü nəhar; Gündüzüm dərsdir, gecəm təkrar. S.Ə.Şirvani. // Tədr
Tam oxu »[ər.] : dərk etmək – anlamaq, başa düşmək, öz düşüncəsi ilə qavramaq. Zeynal [Şərifənin] nələr dediyini və nə istədiyini eşidib dərk edə bilməyirdi. S
Tam oxu »...satıla çəkdi. İ.Əfəndiyev. 6. Meyvənin qabığı. ◊ Bir dəri, bir sümük – son dərəcə arıq, sısqa, zəif adam haqqında. Çəngələdi qocanı yatağından qaldır
Tam oxu »...uca, qarlı dağlara müttəsil olur və qabağında bir dərə var, içindən bir balaca çay axır. M.F.Axundzadə. Çöllər, dərələr dürlü çiçəklərlə bəzəndi; Dağ
Tam oxu »...üzərində düşünülməsini tələb edən, həmişə narahat edən bir iş olmaq. …Hər şey Pəri nənəyə dərd olmuşdu. M.Hüseyn. Dərd vermək – dərdlənməsinə, kədərl
Tam oxu »...qəm. (Ata. sözü). Qüssəyə gəl, qəmə gəl; Kef istəsən, dəmə gəl; Dərd bilən özü gələr; Bilməyənə demə, gəl. (Bayatı). □ Dəm almaq (çəkmək) – nəşələnmə
Tam oxu »...ürəklərimiz. M.Rahim. Əslinə baxsan, bu dar həyətdə nə günəşli bir yer, nə də tamaşalı bir şey vardı. Ə.Əbülhəsən. 4. məc. Əhatəsi geniş olmayan; məh
Tam oxu »[ər.] : dərc edilmək (olunmaq) – qəzetdə, ya məcmuədə çap edilmək (olunmaq). Qəzetdə Fərman haqqında bir məqalə dərc olunmuşdu. Ə.Sadıq. Dərc etdirmək
Tam oxu »is. [ər.] klas. Əsil mənası “ev”, “məskən”, “məhəl”, “məkan” olub, klassik ədəbiyyatda bir sıra tərkiblərdə işlənir. Dari-bəqa din. – o dünya, axirət.
Tam oxu »[ər.] 1. Özündən uzaqlaşdırma, sovuşdurma, rədd etmə. [Vəli:] Bizim borcumuz bunları dəf üçün hər yolla çalışmaqdır. Ə.Haqverdiyev. □ Dəf etmək (eləmə
Tam oxu »...ala kami-dilin; Düzülüb gözlərini dövrünə müjgan səf-səf. S.Ə.Şirvani. 3. etnoqr. Evə gətirilmiş gəlinə xalça üzərində yer açmaq adəti. Həsən ağanın
Tam oxu »is. [ər.] klas. 1. Dünya, aləm, təbiət. Dəhrdə oldu mənə dildarü-dilbər bir tüfəng. M.P.Vaqif. Dəhrdə etmə iftiraqə həvəs; İftiraq ilə kəslər olmuş pə
Tam oxu »...Dənin ağırlığından sünbüllər başını əyir, biçinçilərə gəl-gəl deyir. Mir Cəlal. Qarğıdalının da dəninin çox hissəsi sulu karbonlardan ibarətdir. □ Də
Tam oxu »is. [fars.] Xanəndə və dəfçalanların barmaqla çaldıqları, bir üzünə dəridən sələ çəkilmiş sağanaqdan ibarət çalğı aləti; qaval. Dəf çalmaq (vurmaq). Z
Tam oxu »is. məh. 1. Bir yerə yığılmış arpa, buğda və s.-yə əl toxunmasın deyə, onu nişanlamaq üçün taxtadan və s.-dən qayrılan iri möhür (nişan). Xırmana qayı
Tam oxu »is. [ər.] Xalq arasında yayılmış adət, ənənə. Köhnə dəbdə layla demək köhnəlib artıq; Bəs neyləyək? M.Araz. Bilirəm, əziz tutub babaların dəbini. Unut
Tam oxu »...Monastır, kilsə. [Hüseyn xan:] Axırda yetişdik bir deyrə. Ə.Haqverdiyev. …Xanımın atası Şam tərəflərində mövcud olan bir deyrdə ibadət edən məşhur ke
Tam oxu »...dələsən. M.P.Vaqif; 2) heç, əsla. Gözəl üzündə bir dəm; Nə dərd görmüşdüm, nə qəm. S.Vurğun. Bir dəmdə – bir anda, bir ləhzədə, dərhal, göz açıb-yumu
Tam oxu »is. Biçilmiş taxıl bağlaması. Dərz qalağı. Dərz bağlamaq. – …Dərzlər bağlanır, taya vurulur; Tayalardan böyük qaya qurulur. A.Səhhət. Kəndlilər taxıl
Tam oxu »...uzaqlaşdırmaq. Cənnəti-vəslindən, ey canım, məni dur eyləmə. Xətayi. Dur olmaq – uzaqlaşmaq. Məzur tut, ey əziz, məzur! Mən qəsd ilə səndən olmadım d
Tam oxu »(Qazax) lovğalıq, ədəbazlıq. – Təşəxorrux eler şafqeyi geymer, de:r gərəx’ şikara papax olsun
Tam oxu »s. 1. (paltar) well-cut; 2. (adam) slen der; shapely; harmonous; ~ əndam slender figure
Tam oxu »(Lənkəran) yabanı bitki adı. – Evin dalınnan bikgə tılakeşniş dər, həyət süpürgəsi düzəldəğ
Tam oxu »(Meğri) əyilib torpağa basdırılan budaqdan göyərən ting. – Həsənov de:r ki, lığandaları gəti
Tam oxu »zərf [fars. dər və ər. həqiqət] köhn. Doğrusu, doğrudan da, həqiqətdə, həqiqətən.
Tam oxu »sif. qəd. Xəstə. Qurbani der: könlüm bundan sayrıdır; Nə etmişəm, yarım məndən ayrıdır? Qurbani.
Tam oxu »(дэ; дер) -а; м. (франц. débarcadère) см. тж. дебаркадерный 1) устар. Платформа на железнодорожной станции. 2) Плавучая пароходная пристань.
Tam oxu »Farsca dər (qapı) və baz (açıq) sözlərindən əmələ gəlib. İlkin mənası “açıq qapı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »Farscadır, ilkin mənası “dilənçi” deməkdir. Görünür, dər (qapı) sözü ilə qohumdur (qapı-qapı gəzən). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Tam oxu »...Tovuz) bax üşələməg I. – Üşətməx’də bəd döyüsəη (Tovuz); – Birisi ye:r, de:r kin, üşədir; – Çörəy üşədirsə:η?; – Dur bərə:l (Xanlar)
Tam oxu »is. Təklik, vahidlik, ancaq bir olma. Urar ol həm yeganəlikdən dəm; Der ki: aləmdə hər nə var, mənəm. Füzuli.
Tam oxu »[fars.] köhn. Əmrə, buyuruğa, fərmana hazır olan. Əsəd der: hökmündə bəndfərmanəm; Sənsən mənə sultan, Pəri, can Pəri! Aşıq Əsəd.
Tam oxu »...döndüyüm şahların şahı, Səni gördü gözüm, çəkmərəm ahı, Qurbani der, budu sözün kütahı, Müxtəsəri, yar almağa gəlmişəm.
Tam oxu »...qaymaq dodaqlım, O ceyran yerişlim, ayna qabaqlım, Qurbani der: məni candan eylədi. (“Qurbani”)
Tam oxu »farther1 adj 1. (far1- sifətinin müq. dər.); 2. daha uzaq; at the ~ shore uzaq sahildə; 3. sonrakı, sonra gələn / olan; at a ~ stage of development in
Tam oxu »Farsca hərfi mənası “qapı-qapı (gəzən)” deməkdir (dər “qapı”dır). Didərgin sözünün sinonimi kimi işlədilir, “evsiz-eşiksiz” deməkdir. (Bəşir Əhmədov
Tam oxu »...və s.) (Mingəçevir, Oğuz). – Qabaxlar düzəldirdilər siyato:, bü:n de:r huna bir bəzəx’ də vur (Oğuz) 2. düz (Mingəçevir)
Tam oxu »...alone with smb.; ~ vermək to act together / shoulder to shoul der; 2. head to head; ~ qoymaq to put* head to head
Tam oxu »...1. Çatmaq, yetişmək, vasil olmaq. Mənzilə ermək. – Qurbani der: vüsalına ermədim. Qurbani. 2. Nail olmaq, əldə etmək, yetmək, çatmaq. Arzusuna ermək.
Tam oxu »...ehmallıca gedərdilər. Mir Cəlal. Qızılgül açıldı, uzadıb əl, dər! İncitmə yarpağı, ehmallı gəl, dər! M.Rahim.
Tam oxu »1. Baramadan əyrilən sap. 2. İpək parça növü. Qurbani der: zülfün ucu xəyətdi, Qurandakı qulhuvəllah əhətdi, Desələr sərində bu nə halətdi? De ki, bir
Tam oxu »“Yey”dən üst. dər. qəd. Daha eyi, daha yaxşı, daha gözəl. Bağiban, gər meyl qılmam sərvinə, məzur tut; Sərvdən yeyrək gəlir ol qaməti-mövzun mana. Füz
Tam oxu »...(Gədəbəy). – Muxul adam-zad döy Söyün, kim de:rsə, saf yalan de:r 2. səhlənkar, işə can yandırmayan (Şəmkir). – Muxul adamı qapıya qoymasaη yaxşıdı (
Tam oxu »Düşmən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der, biz də düşdük selaca, İçimizdə törüyübdü elaca, Əlim yetməz Qıratınan qılıca, Mən bu kilisədə qaldı
Tam oxu »Qulaq borusu, eşitmə üzvü. Qurbani der: göz gözlədim, göz aldım, Səmağ oldum, ağılmənddən söz aldım, Düz tərpəndim, mərufumu tez aldım, Ədəb götürdüm,
Tam oxu »I задать (дать) дёру; см. дёра Наказать кого-л. или сделать выговор, отругать. За опоздание зададут нам дёру. II задать (дать) дёру; см. дёр Удрать, у
Tam oxu »Könül. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der, bu türkünü söylədüm, Kimsə bilməz kainatda neylədüm, Hər nə etdim dost, köyüldən eylədüm, Dəxi canda
Tam oxu »əsli: yunan Kilsə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der, biz də düşdük selaca, İçimizdə törüyübdü elaca, Əlim yetməz Qıratınan qılıca, Mən bu kil
Tam oxu »Çatmaq, yetişmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der: gəldi döyüş sorağı, Dalda irür müxənnətin durağı. Canından rədd eylə yüz min yarağı, Qalx
Tam oxu »...müvafiq şəkildə müqavilə bağlasınlar?! (S.Rəhimov); RƏSUL (köhn.) Der, yenə sizə rəsul gəlmiş (Xətayi); NÜMAYƏNDƏ.
Tam oxu »(Kürdəmir, Qazax, Şamaxı, Şəmkir) həyat yoldaşı, arvad. – De:r ki, sən hələ ərəe:tmiyifsəη, nə bilirsəη ki, başyoldaşı şirindi (Qazax); – Başyoldaşı o
Tam oxu »Mən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baz da der ki, bəni bəylər götürür, Üstümüzə ala seyvan örtdürür, Sənin bağun bir atmaca götürür Yeri, var get, h
Tam oxu »Kiçik, zərif. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baz da der ki, bəni bəylər götürür, Üstümüzə ala seyvan örtdürür, Sənin bağun bir atmaca götürür Yeri, v
Tam oxu »qarş. Üzmək (çoxları haqqında). Qurbani der: – Bahar olur, gəlir yaz; Göllərdə üzüşür ördək ilə qaz. Qurbani. Bir də görürdün… üzümçülər balıq kimi də
Tam oxu »sif. [fars.] Qapı-qapı gəzən, avara, yurdsuz; ev-eşiyindən, yerindənyurdundan avara düşmüş. // Zərf mənasında
Tam oxu »[yun.] Tibb elminin dəri xəstəliklərindən və onların müalicəsindən bəhs edən şöbəsi
Tam oxu »[yun.] Üstü sellülozla örtülmüş parçadan hazırlanan süni dəri növü. // Bu dəridən qayrılmış, üzərinə bu cür dəri çəkilmiş
Tam oxu »is. [ər. dəva və fars. dərman] Dərman. [Cəvahir xanım:] İndi, elə bu saat Əşrəf dava-dərman gətirəcək
Tam oxu »is. bax dağ-daş. Dağ-dərəni dolannam; Dərya kimi bulannam. (Bayatı). [Kərimqulu:] Bir də bu qızı kola-kosa, dağdərəyə buraxma! S
Tam oxu »is. [fars.] 1. köhn. Dağlarda dar keçid, dağ keçidi; dərə. 2. İranda dar küçə. Onlar axşam saat ona iyirmi beş dəqiqə qalmış Qaraçılar dərbəndində olu
Tam oxu »