Lüğətlərdə axtarış.

2014-cü ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2014-cü ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı.

2015-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2015-ci ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı.

2017-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2017-ci ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı. == Dekabr == === 31 dekabr === Yuri Barboy — 79 yaşında vəfat edib. === 30 dekabr === Çingiz Sadıqov — 88 yaşında vəfat edib. === 4 dekabr === Camal Mustafayev — 89 yaşında vəfat edib. === 2 dekabr === Tatyana Çaladze — vəfat edib. == Noyabr == === 26 noyabr === Leyla Vəkilli — 85 yaşında vəfat edib. === 19 noyabr === Çarlz Menson — 83 yaşında vəfat edib. == Oktyabr == === 26 oktyabr === Rafiq Hüseynov (diktor) — 71 yaşında vəfat edib. === 20 oktyabr === Minarə Tahirova — 81 yaşında vəfat edib. == Sentyabr == === 27 sentyabr === Hyu Hefner — 91 yaşında vəfat edib.

=== 30 oktyabr === Cənnət Əliyev — 60 yaşında vəfat edib İlya Rutberq — 82 yaşında vəfat edib === 26 oktyabr === Cəmil Əlibəyov — 86 yaşında vəfat edib Senzo Meyiva — 27 yaşında öldürülüb === 25 oktyabr === Reyhanə Cabbari — 26 yaşında öldürülüb. === 23 oktyabr === Çopur Ələsgər — 84 yaşında vəfat edib. === 21 oktyabr === Murad Aşurlu — 42 yaşında vəfat edib. === 20 oktyabr === Rüstəm Rüstəmzadə (folklorşünas) — 84 yaşında vəfat edib. Kristof de Marjeri — 63 yaşında vəfat edib. Oqtay Sadıqzadə — 93 yaşında vəfat edib. === 17 oktyabr === Elburus Muradov — 75 yaşında vəfat edib. === 16 oktyabr === Con Spenser-Çörçill (XI Malboro hersoqu) — 88 yaşında vəfat edib. === 16 oktyabr === Cem Qəriboğlu — vəfat edib. === 6 oktyabr === İslam Ələsgər — 89 yaşında vəfat edib.

=== 30 aprel === Qreqori Mertens — 24 yaşında həyatını itirib. === 25 aprel === Adelaida Məmmədova — 93 yaşında vəfat edib. === 17 aprel === Ramiz Mirişli — 81 yaşında vəfat edib. === 13 aprel === Günter Qrass — 87 yaşında vəfat edib. === 7 aprel === Əfrand Daşdəmirov — 73 yaşında vəfat edib. === 6 aprel === Nəriman Məmmədov — 87 yaşında vəfat edib. Hardis Baumanis — 47 yaşında vəfat edib. Ərəstun Məmmədov — 93 yaşında vəfat edib. === 3 aprel === Kayahan — 66 yaşında vəfat edib. Şmuel Vozner — 101 yaşında vəfat edib.

=== 28 avqust === Mahal İsmayıloğlu — 58 yaşında vəfat edib. === 21 avqust === Vəfadar Rzayev — 82 yaşında vəfat edib. === 9 avqust === Rasim Əliyev — 31 yaşında vəfat edib. === 8 avqust === Mübariz Zeynalov — 70 yaşında vəfat edib. === 6 avqust === Seyidnisə Seyidrzayeva — 67 yaşında vəfat edib. === 4 avqust === Tanilə Əhmərova — 65 yaşında vəfat edib.

=== 26 dekabr === Ramiz Axundov —78 yaşında vəfat edib. === 21 dekabr === Ələsgər Məmmədoğlu — 69 yaşında vəfat edib. === 11 dekabr === Fərhad Cəfərov. === 8 dekabr === Sərraf Şiruyə — 73 yaşında vəfat edib.

=== 28 fevral === Yaşar Kamal — 91 yaşında vəfat edib. === 27 fevral === Boris Nemtsov — 55 yaşında vəfat edib. Leonard Nimoy — 83 yaşında vəfat edib. === 25 fevral === Həsən Mirzəyev — 87 yaşında vəfat edib. === 22 fevral === Cahangir Kərimov — 91 yaşında vəfat edib. === 14 fevral === Mişel Ferrero — 89 yaşında vəfat edib. Davud Kazımov — 89 yaşında vəfat edib. === 6 fevral === Hüseyn Axundov — 93 yaşında vəfat edib. === 4 fevral === Akif Hacıyev — 77 yaşında vəfat edib. === 1 fevral === Aldo Ciccolini(en) — 89 yaşında vəfat edib.

=== 17 iyul === Jül Byanki — 25 yaşında vəfat edib.

=== 26 iyun === Yevgeni Primakov — 85 yaşında vəfat edib. === 22 iyun === Zivər Ağayeva — 81 yaşında vəfat edib. === 17 iyun === Süleyman Dəmirəl — 90 yaşında vəfat edib. === 15 iyun === Kirk Kirkoryan — 98 yaşında vəfat edib. Janna Friske — 40 yaşında vəfat edib. === 6 iyun === Həsənəli Qədimov — 73 yaşında vəfat edib. === 5 iyun === Tariq Əziz — 79 yaşında vəfat edib.

=== 31 mart === Fikrət İsmayılov — 80 yaşında vəfat edib. === 26 mart === Elməddin Əlibəyzadə — 89 yaşında vəfat edib. Tumas Tranströmer — 83 yaşında vəfat edib. === 23 mart === Li Kuan Yu — 91 yaşında vəfat edib. === 17 mart === Nauli Canaşia — 68 yaşında vəfat edib. === 6 mart === Ruslan Nəsirov — 41 yaşında vəfat edib. === 1 mart === Dadaş Adna — 37 yaşında vəfat edib.

=== 30 may === Abdulla Mehrabov — 77 yaşında vəfat edib. Bo Bayden — 46 yaşında vəfat edib. === 23 may === Con Neş — 86 yaşında vəfat edib. === 20 may === Sadıq Bağırov — 74 yaşında vəfat edib. === 19 may === Əhməd Ələsgərov — 79 yaşında vəfat edib. === 9 may === Kənan Evrən — 97 yaşında vəfat edib. === 8 may === Zəki Alasya — 72 yaşında vəfat edib. === 4 may === Nicat Feyzullayev — 69 yaşında vəfat edib. === 1 may === Vəfa Quluzadə — 74 yaşında vəfat edib.

=== 27 noyabr === Tofiq Hacıyev — 79 yaşında vəfat edib. === 26 noyabr === İsmayıl Tağıyev — 38 yaşında vəfat edib. Vüqar Nəsibov — 40 yaşında vəfat edib. === 13 noyabr === Marton Fülop — 32 yaşında vəfat edib. === 3 noyabr === Əhməd Çələbi — 71 yaşında vəfat edib.

=== 24 oktyabr === Gülnar Salmanova — 59 yaşında vəfat edib. === 10 oktyabr === Nuriyyə Əhmədova — 64 yaşında vəfat edib. === 5 oktyabr === Nadir Seyidov — 83 yaşında vəfat edib. Tomris İncer — 67 yaşında vəfat edib.

=== 29 sentyabr === Ziya Yusifzadə — 86 yaşında vəfat edib. === 24 sentyabr === Davud Əhmədov — 74 yaşında vəfat edib. === 23 sentyabr === Məmməd Aslan — 75 yaşında vəfat edib. === 22 sentyabr === Qalib Ağayev — 74 yaşında vəfat edib. === 10 sentyabr === Vəliəhd Vəliyev — 63 yaşında vəfat edib. === 6 sentyabr === İlham Əsgərov — 57 yaşında vəfat edib. === 5 sentyabr === Ağamusa Axundov — 83 yaşında vəfat edib. === 3 sentyabr === Rasim Musayev — 55 yaşında vəfat edib.

=== 30 yanvar === Hakkı Kıvanç — 83 yaşında vəfat edib. Jelyu Jelev — 79 yaşında vəfat edib. === 28 yanvar === Vaqif Səmədoğlu — 75 yaşında vəfat edib. === 24 yanvar === Demis Russos — 68 yaşında vəfat edib. === 23 yanvar === Abdullah bin Əbdüləziz Əl Səud — 90 yaşında vəfat edib. === 20 yanvar === Hafiz Fətullayev — 70 yaşında vəfat edib. === 17 yanvar === Faten Hamama — 84 yaşında vəfat edib. === 11 yanvar === Gülşən Lətifxan — 53 yaşında vəfat edib. Anita Ekberq — 83 yaşında vəfat edib. === 7 yanvar === Zahid Qaralov — 80 yaşında vəfat edib.

2016-cı ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2016-ci ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı.

2018-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2018-ci ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı. == Dekabr == === 27 dekabr === Aşıq Yanvar Bədəlov - 76 yaşında vəfat edib. == Noyabr == == Oktyabr == === 8 oktyabr === Qara Mustafayev - 86 yaşında vəfat edib. === 6 oktyabr === Monserrat Kabalye - 85 yaşında vəfat edib. === 1 oktyabr === Şarl Aznavur - 94 yaşında vəfat edib. == Sentyabr == === 26 sentyabr === İbrahim Qafarov === 25 sentyabr === Yədulla Səmədi - 66 yaşında vəfat edib. === 21 sentyabr === Sabir Bəşirov - 61 yaşında vəfat edib. === 17 sentyabr === Marlen Əsgərov - 81 yaşında vəfat edib. === 12 sentyabr === Ədalət Ziyadxanov - 72 yaşında vəfat edib. == Avqust == === 4 avqust === Anar Nağılbaz - 42 yaşında vəfat edib.

2019-cu ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2019-cu ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı. == Dekabr == == Noyabr == === 7 noyabr === === 2 noyabr === Mari Lafore — 80 yaşında vəfat edib. == Oktyabr == === 27 oktyabr === Vladimir Bukovski — 76 yaşında vəfat edib. === 26 oktyabr === === 13 oktyabr === Vasim Məmmədəliyev — 77 yaşında vəfat edib. === 11 oktyabr === Aleksey Leonov — 85 yaşında vəfat edib. == Sentyabr == == Avqust == === 30 avqust === Valeri Harper — 80 yaşında vəfat edib. == İyul == == İyun == == 4 iyun == İbrahim Emin === 24 iyun === Şirməmməd Hüseynov == May == == Aprel == == Mart == == Fevral == == Yanvar == === 1 yanvar === Raymond Ramazani Baya — 75 yaşında vəfat edib.

2020-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2020-ci ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı. == Dekabr == == Noyabr == === 27 noyabr === Ali Zakir — 76 yaşında vəfat edib. Spiro Quberina — 87 yaşında vəfat edib. Möhsün Fəxrizadə — 62 yaşında vəfat edib. === 24 noyabr === Əjdər Həmidov — 67 yaşında vəfat edib. === 20 noyabr === Hikmət Hacızadə — 66 yaşında vəfat edib. === 19 noyabr === Manvel Qriqoryan — 64 yaşında vəfat edib. === 18 noyabr === Məhəmməd Həsənov (milli qəhrəman) — 61 yaşında vəfat edib. === 6 noyabr === Mixail Jvanetski — 86 yaşında vəfat edib. === 2 noyabr === Ədalət Paşayev (general) — 73 yaşında vəfat edib.

2021-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2021-ci ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı. == Dekabr == === 19 dekabr === Karlos Marin — 53 yaşında vəfat edib. == Noyabr == === 18 noyabr === Ərdəşir Zahidi — 93 yaşında vəfat edib. === 16 noyabr === Seyfəddin Qurbanov — 59 yaşında vəfat edib. Məcnun Hacıbəyov — 86 yaşında vəfat edib. === 11 noyabr === Yevgeni Çazov — 92 yaşında vəfat edib. === 4 noyabr === Vidadi Muradov — 65 yaşında vəfat edib. == Oktyabr == === 29 oktyabr === Mar Bayciyev — 86 yaşında vəfat edib. === 22 oktyabr === Canəli Əkbərov — 81 yaşında vəfat edib. === 8 oktyabr === Ağakişi Kazımov — 85 yaşında vəfat edib.

2022-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2022-ci ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı.

2023-cü ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2023-cü ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı. == Dekabr == === 30 dekabr === Tom Uilkinson — 75 yaşında vəfat edib. === 23 dekabr === Gülçöhrə Şəfiyeva — 74 yaşında vəfat edib. Murad Kajlayev — 92 yaşında vəfat edib. Riçard Romanus — 80 yaşında vəfat edib. === 21 dekabr === Robert Solou — 99 yaşında vəfat edib. Məhərrəm Nəcəfzadə — 57 yaşında vəfat edib. === 17 dekabr === Otar İosseliani — 89 yaşında vəfat edib. Terao Tsunefumi — 60 yaşında vəfat edib. === 16 dekabr === Kamil Vəli Nərimanoğlu — 77 yaşında vəfat edib.

2024-cü ildə vəfat edənlərin siyahısı — 2024-cü ildə vəfat edən ensiklopedik şəxslərin siyahısı. == Aprel == === 21 aprel === Əkbər Əliyev (riyaziyyatçı) — 74 yaşında vəfat edib. === 20 aprel === Yuri Omelçenko — 48 yaşında vəfat edib. === 17 aprel === Hadi Rəcəbli — 76 yaşında vəfat edib. İsgəndər Quliyev — 85 yaşında vəfat edib. === 15 aprel === Josef Bum — 34 yaşında vəfat edib. === 12 aprel === Arif Səfiyev — 89 yaşında vəfat edib. Namis Şirməmmədov — 62 yaşında vəfat edib. Roberto Kavalli — 83 yaşında vəfat edib. === 11 aprel === Şiqeharu Ueki — 69 yaşında vəfat edib.

=== 31 avqust === === 30 avqust === === 29 avqust === === 28 avqust === Məmməd Alim — 65 yaşında vəfat edib === 24 avqust === Lord Riçard — 90 yaşında vəfat edib === 23 avqust === Albert Ebosse — 24 yaşında öldürülüb. === 22 avqust === Ələddin Əhmədov — 62 yaşında vəfat edib. Elman Araslı — === 22 avqust === Cavad Heyət — 89 yaşında vəfat edib. === 11 avqust === Robin Vilyams — 63 yaşında intihar edib.

=== 21 dekabr === Co Koker — 70 yaşında vəfat edib. === 20 dekabr === Nurəngiz Gün — 76 yaşında vəfat edib. Abbas Göyçə — 87 yaşında vəfat edib. Oqtay Sadıqzadə — 93 yaşında vəfat edib. === 15 dekabr === Dərviş Cavanşir — 60 yaşında vəfat edib. === 11 dekabr === Nazim İsmayılov — 70 yaşında vəfat edib. === 10 dekabr === Dimitr Atanasov — 61 yaşında vəfat edib. === 7 dekabr === Cüzeppe Manqo — 60 yaşında vəfat edib. === 5 dekabr === Kraliça Fabiola — Belçika Kraliçası 86 yaşında vəfat edib. === 4 dekabr === Aşıq Aslan Kosalı — 85 yaşında vəfat edib.

=== 28 noyabr === Chespirito — 85 yaşında vəfat edib. === 19 noyabr === Həbibə Qasımova — 92 yaşında Bakı şəhərində vəfat edib.

=== 30 sentyabr === İradə Rövşən — vəfat edib. === 20 sentyabr === Şərəf Taşlıova — 76 yaşında Ankarada vəfat edib. === 17 sentyabr === Qədir Süleymanov — 97 yaşında Fransada vəfat edib. Eldar Axundov — 65 yaşında Bakıda vəfat edib. === 12 sentyabr === Tamilla Mahmudova — 83 yaşında vəfat edib. === 10 sentyabr === Riçard Kil — 74 yaşında vəfat edib. === 4 sentyabr === Əlfəddin Abdullayev — 85 yaşında vəfat edib. Coan Riverz — 81 yaşında vəfat edib.

=== 23 aprel === Əli Əliyev (professor) — 82 yaşında vəfat edib. === 21 aprel === Prins — 57 yaşında vəfat edib. === 20 aprel === Fərəh Şəkinskaya — 86 yaşında vəfat edib. === 17 aprel === Məcid Dadaşov — ? yaşında vəfat edib. === 9 aprel === İbrahim Köçkün — 79 yaşında vəfat edib. İmamverdi Əbilov — 89 yaşında vəfat edib. === 6 aprel === Merl Haqqard — 79 yaşında vəfat edib. === 3 aprel === Elnur Əliyev — 40 yaşında vəfat edib. Konstantin Triandafelidze — 88 yaşında vəfat edib.

=== 31 avqust === Oqtay Zülfüqarov — 87 yaşında vəfat edib. Qocaman Qocamanov — 93 yaşında vəfat edib. === 29 avqust === Cin Uaylder — 83 yaşında vəfat edib. === 24 avqust === Mişel Butor — 89 yaşında vəfat edib. === 23 avqust === Reynhard Zelten — 85 yaşında vəfat edib. === 18 avqust === Rövşən Lənkəranski — 41 yaşında vəfat edib. === 16 avqust === Joao Avelanj — 100 yaşında vəfat edib.

2017-ci il dekabr ayında vəfat edənlərin siyahısı.

2018-ci il fevral ayında vəfat edənlərin siyahısı.

=== 29 yanvar === U Ko Ni — vəfat edib. === 28 yanvar === Kazem Afradniya — 71 yaşında vəfat edib. === 27 yanvar === Rimma Abdullayeva — 85 yaşında vəfat edib. === 26 yanvar === Ramdas Aqarval — 79 yaşında vəfat edib. Baxti Belayib — 64 yaşında vəfat edib. Mike Connors — 91 yaşında vəfat edib. === 25 yanvar === Dəyanət Rzayev — 46 yaşında vəfat edib. === 24 yanvar === Karlos Verdexo — 82 yaşında vəfat edib. === 23 yanvar === Ted Haggis — 92 yaşında vəfat edib. === 22 yanvar === Faiq Qasımov — 68 yaşında vəfat edib.

Vəfa Allahyarova-Cəfərova (14 may 1965, Bakı) — qrafik, miniatürist, karikarurist. == Həyatı == Vəfa Allahyarova 14 may 1965-ci ildə Bakı şəhərində anadan olub. 1976-cı ildən respublika və beynəlxalq müsabiqələrdə," Bacarıqlı əllər" və digər verlişlərdə rəssam kimi iştirak edib. 1980–1984-cü ildə Ə. Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq məktəbində oxuyub. 1984–1990-cı ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət İnstitutunu bitirib. 1991 ildən — Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət İnstitutunda müəllim kimi fəaliyyətə başladı. 1990 — SSRİ Rəssamlar İttifaqin üzvü oldu. 2006-cı ildən Azərbaycan Rəssamlar İttifaqında Azərbaycan Karikaturaçılar Birliyin sədr müavini kimi çalışdı. 2000–2004-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının "Qrafika" kafedrasında müəllim kimi çalışdı. 2004 – 2010-cu illərdə baş müəllim kimi fəaliyyət göstərib.

Vəfa Nüsrət qızı Fətullayeva (25 avqust 1945, Bakı – 21 may 1987, Bakı) — məşhur Azərbaycan və sovet aktrisası, Azərbaycan SSR əməkdar artisti (1982), Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı (1984). == Həyatı == Vəfa Fətullayeva 25 avqust 1945-ci ildə Bakıda anadan olub. 1953–1963-cü illərdə Bakıdakı 1 saylı orta məktəbdə təhsil alıb. 1963-cü ildə Teatr İnstitutunun teatrşunaslıq fakültəsinə qəbul olub, 1968-ci ildə həmin fakultəni əla qiymətlərlə bitirib. O, ilk dəfə 1953-cü ildə 8 yaşı olarkən, Ələsgər Şərifovun səhnəyə qoyduğu, Uliyam Şekspirin "Qış nağılı" tamaşasında Mamili obrazını canlandırıb. Vəfa Fətullayeva 1963 cü ildə Zaur Nağıyev adlı idmançı ilə tanış olur. Zaur Nağıyev rəqqasə Tutuxanım Həmidovanın oğlu idi. Onlar 1968 ci ildə ailə həyatı qururlar, ancaq bu evlilik uzun sürmür. Bir il sonra ayrılırlar. Vəfa Fətullayeva 1970-ci ildən, ömrünün sonuna qədər Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında fəaliyyət göstərib.

Vəfa Hüseynova (10 noyabr 1988, Bakı) — Azərbaycanı təmsil edən bədii gimnast. == Karyerası == Vəfa Hüseynovanın da olduğu Azərbaycan qrupu 2007-ci ildə Patras şəhərində (Yunanıstan) baş tutan Dünya Çempionatını onuncu pillədə başa vurdu və olimpiya lisenziyasına sahib oldu. Vəfa Hüseynova Azərbaycanı 2008-ci ildə Çində baş tutan XXIX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil elədi. Alina Trepina, Anastasiya Prasolova, Anna Bitiyeva, Dina Qorina, Valeriya Yeqay və Vəfa Hüseynovada ibarət qrup beş iplə turnirdə 15.575 balla 8-ci pillədə qərarlaşdı. Avqustun 22-də 3 halqa/2 gürzlə turnirdə çıxış edən qrup turniri 15.875 balla 7-ci pillədə başa vurdu. Ümumi nəticədə isə Azərbaycan qrupu 31.450 balla 12 qrup sırasında 8-ci pillədə qərarlaşdı və olimpiadanın final mərhələsinə vəsiqə qazandı. Final mərhələsində qrup əvvəl beş iplə turnirdə mübarizə apardı. Nəticədə Azərbaycan gimnastları 16.075 balla turniri altıncı pillədə başa vurdu. 3 halqa/2 gürzlə turnirdə Azərbaycan qrupu 15.500 balla turniri yeddinci pillədə başa vurdu. Ümumi nəticədə isə Alina Trepina, Anastasiya Prasolova, Anna Bitiyeva, Dina Qorina, Valeriya Yeqay və Vəfa Hüseynovadam ibarət qrup Olimpiya Oyunlarında 31.575 balla yeddinci pillənin sahibi oldu.

Vəfa Əlövsət qızı Muradzadə (d.19 iyul 1968, Azərbaycan, Bakı ş.) — ATİB-in və ASK-nın üzvü, "İş Qadınlarına Dəstək İctimai Birliyi"nin sədri, ilk Azərbaycan brendi- “Made in Azerbaijan” markası ilə ev tekstili fabrikinin qurucusu. == Həyatı == Muradzadə Vəfa Əlövsət qızı 1968-ci il iyulun 19-da Bakı şəhərində anadan olub. Əslən Zərdab rayonunun İsaqbağı kəndindəndir. 1985-ci ildə 7 saylı orta məktəbi bitirib. 1985-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin mexanika-riyaziyyat fakültəsinə qəbul olaraq oranı əla qiymətlərlə bitirib. 2004-cı ildə isə Azərbaycan Universitetinin hüquq fakültəsini qırmızı diplomla bitirib. == Fəaliyyəti == Vəfa Muradzadə iki il vəkil kimi fəaliyyət göstərib. Bir müddət Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kollecində və xarici şirkətdə işləyib. Hər zaman kənar biznes fəaliyyətilə də məşğul olub. 2006-cı ildə ilk Azərbaycan brendi- “Made in Azerbaijan” markası ilə ev tekstili fabriki yaradıb.

Vəfa Mirzəağa oğlu Quluzadə (21 dekabr 1940, Bakı – 1 may 2015, Bakı) — Azərbaycanın dövlət xadimi, politoloq, Xəzər Regionu Dövlətlərinin Siyasi Tədqiqatı Fondunun prezidenti və Azərbaycan Respublikasının Xarici siyasət məsələləri üzrə dövlət müşaviri. == Həyatı == Vəfa Quluzadə 21 dekabr 1940-cı ildə Bakıda kasıb ailədə anadan olmuşdur. Onun atası ədəbiyyatşünas, filologiya elmləri doktoru və professor Mirzəağa Quluzadə idi. Anası Yaqut Dilbazi şairə Mirvarid Dilbazinin bacısıdır. O, Qazax rayonunun Dilboz bəylərindən olan ruhani şair Seyid Nigarinin nəslindəndir. === Uşaqlığı === İkinci dünya müharibəsi illərində Qazax rayonunun Aslanbəyli kəndində böyümüşdür. Uşaqlıqda tərbiyəsi ilə əsasən nənəsi Cəvahir Dilbazi məşğul olub. Quluzadə nənəsin ona böyük təsirini belə izah edir: Bakıda öz sözlərinə görə, "beynəlmiləl bir həyətdə" böyümüş və rus dilini yaşadığı həyətdə "mükəmməl öyrənmişdir". Evləri zəbt olduğundan, 1946-cı ilə kimi ailəsi ilə Bakının Şors küçəsində (indi ki, Bəşir Səfəroğlu küçəsində) kommunal evlərdə yaşamışdır. === Təhsili === 1958-ci ildə Bakı şəhəri 23 nömrəli tam orta məktəbi bitirərək Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Şərqşünaslıq fakültəsinə qəbul olmuş, 1963-cü ildə məzun olmuşdur.

Vəfa Qurban — (1975-ci il, Bakı) - Tarixçi == Həyatı == 1975-ci ildə Bakıda anadan olmuşdur. Ailəlidir. 2 övladı var: Tural və Tunay == Təhsili == 1993-1998-ci illərdə Egey Universitetində Ədəbiyyat fakültəsinin Tarix bölməsinin məzunu olub. 1998-2000-ci illərdə eyni adlı universitetin Sosial Elmlər İnstitutu Türkiyə Cümhuriyyəti Tarixi şöbəsində magistr təhsilini alıb. Elmi işi “XIX əsrin sonları və XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda torpaq mülkiyyəti" (türkcə) adlanırdı. Təhsilini davam etdirərək Egey Universitetinin Sosial Elmlər İnstitutu Türkiyə Cümhuriyyəti Tarixi şöbəsində doktorantura təhsili alır. “1900-1978-ci illərdə Azərbaycanda şəhərləşmə və oturaq həyat" (türkcə) adlı dissiertasiya işini müdafiə edir. 2015-ci ildə Dosent Doktor adını alır. Dokuz Eylül Universiteti və İzmir İqtisadiyyat Universitetində müəllim işləmişdir. == Əsərləri == === Kitabları === Kurban V. Russian-Turkish Relations from the First World War to the Present, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge, 2017 Arxivləşdirilib 2017-06-11 at the Wayback Machine Kurban V. Neriman Nerimanov ve Türkiye Politikası.

Vəfa Əliseyran qızı Zeynalova (Rzayeva) (4 oktyabr 1975, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktrisası, Azərbaycanın əməkdar artisti. == Həyatı == Vəfa Zeynalova 4 oktyabr 1975-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1998-ci ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dram və kino aktyorluğu fakültəsini bitirmişdir. 1996-cı ildə Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının artist heyətinə qəbul edilmişdir. Vəfa Zeynalova Azərbaycan Dövlət televiziyasında hazırlanan bir çox teletamaşalarda müxtəlif obrazlar yaratmışdır. O, 20 iyun 2011-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasına üzv qəbul edilmişdir. === Şəxsi həyatı === Ailəlidir, əkiz qızları var. == Mükafatları == 10 may 2022-ci ildə və 6 may 2023-cü ildə Prezident Mükafatına layiq görülmüşdür. == Teatrın səhnəsindəki rolları == Səltənət bəyim ("Hökmdar və qızı", İ. Əfəndiyev) Şirinin rəfiqəsi ("Fərhad və Şirin", S. Vurğun) Aynişan ("Burlaxatun" N. Xəzri) Zöhrə ("Eşq və intiqam" S. S. Axundov), Sona ("Hələ "sevirəm" deməmişdilər…"R. Novruz) Sonya ("Cinayət oyunu" N. Dostayevski) Bəyim ("Xurşidbanu Natəvan" İ. Əfəndiyev) Soqa ("Kaş araba aşmayaydı"O. İoseliani) Aynişan ("Burlaxatun" N. Xəzri) Zöhrə ("Eşq və intiqam"S. S. Axundov) Sonya ("Cinayət oyunu" N. Dostayevski) Bəyim ("Xurşidbanu Natəvan"İ. Əfəndiyev) Soqa ("Kaş araba aşmayaydı" O. İoseliani) Leyla ("Mesenat" Ə. Əmirli) Zümrüd ("Eloğlu" A. Şaiq) Gəlin ("Uçqun", T. Cücenoğlu) Qloriya ("Qocanı öldürməliyik", C. Patrik) Pırpız Sona "Dəli yığıncağı" C. Məmmədquluzadə) və s. == Filmoqrafiya == Acılar bitməz (film, 2009) (tammetrajlı bədii film)-rol: Arzu Adam ol!

Vəfa Sultan (ərəb. وفاء سلطان‎), qızlıqda Vəfa Əhməd (d. 1958, Baniyas, Suriya) — sekulyar aktivist, psixoloq və islam tənqidçisi. == Həyatı == Sultan sünni müsəlman ailəsində anadan olub və Hələb Universitetinin psixologiya fakültəsini bitirib. "Müsəlman qardaşlığı" terrorçu qrupuna aid olan şəxslər Suriyada zülm törədən zaman (1979-cu ildə Vəfa Sultanın universitet professorunun onun gözü qabağında güllələnib qətlə yetirilməsi həmin zülmün bir nümunəsidir) Vəfa Sultan dindarlığı tərk etmiş, 11 sentyabr hadisələrindən sonra islam qanunlarını qəzetlərdə və televiziyada açıq şəkildə tənqid etməyə başlamışdır. 1989-cu ildə Vəfa Sultan və həyat yoldaşı David Amerika Birləşmiş Ştatlarına köçdülər. Hazırda Sultan Los-Ancelesdə yaşayır. == Xarici keçidlər == Vəfa Sultanın əlcəzairli professor Əhməd bin Məhəmməd ilə mükaliməsi. Youtube.com (ərəb dil., ingilis subt.). Əl-Cəzirə telekanalı.

Vəfa Əliseyran qızı Zeynalova (Rzayeva) (4 oktyabr 1975, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktrisası, Azərbaycanın əməkdar artisti. == Həyatı == Vəfa Zeynalova 4 oktyabr 1975-ci ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. 1998-ci ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dram və kino aktyorluğu fakültəsini bitirmişdir. 1996-cı ildə Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının artist heyətinə qəbul edilmişdir. Vəfa Zeynalova Azərbaycan Dövlət televiziyasında hazırlanan bir çox teletamaşalarda müxtəlif obrazlar yaratmışdır. O, 20 iyun 2011-ci ildə Yeni Azərbaycan Partiyasına üzv qəbul edilmişdir. === Şəxsi həyatı === Ailəlidir, əkiz qızları var. == Mükafatları == 10 may 2022-ci ildə və 6 may 2023-cü ildə Prezident Mükafatına layiq görülmüşdür. == Teatrın səhnəsindəki rolları == Səltənət bəyim ("Hökmdar və qızı", İ. Əfəndiyev) Şirinin rəfiqəsi ("Fərhad və Şirin", S. Vurğun) Aynişan ("Burlaxatun" N. Xəzri) Zöhrə ("Eşq və intiqam" S. S. Axundov), Sona ("Hələ "sevirəm" deməmişdilər…"R. Novruz) Sonya ("Cinayət oyunu" N. Dostayevski) Bəyim ("Xurşidbanu Natəvan" İ. Əfəndiyev) Soqa ("Kaş araba aşmayaydı"O. İoseliani) Aynişan ("Burlaxatun" N. Xəzri) Zöhrə ("Eşq və intiqam"S. S. Axundov) Sonya ("Cinayət oyunu" N. Dostayevski) Bəyim ("Xurşidbanu Natəvan"İ. Əfəndiyev) Soqa ("Kaş araba aşmayaydı" O. İoseliani) Leyla ("Mesenat" Ə. Əmirli) Zümrüd ("Eloğlu" A. Şaiq) Gəlin ("Uçqun", T. Cücenoğlu) Qloriya ("Qocanı öldürməliyik", C. Patrik) Pırpız Sona "Dəli yığıncağı" C. Məmmədquluzadə) və s. == Filmoqrafiya == Acılar bitməz (film, 2009) (tammetrajlı bədii film)-rol: Arzu Adam ol!

Vəfa Şərifova (4 yanvar 1990, Ağsu rayonu) — Azərbaycan müğənnisi. == Həyatı == Vəfa Şərifova 4 yanvar 1990-cı ildə Ağsu-da anadan olub. 1 yaşı olanda anasını itirib. Ailədə 3 uşaq olublar və onları nənə və babası böyüdüb. 11-ci sinfi bitirdikdən sonra Bakıya köçüblər. Müəllimi və sənətdə dəstəyi Tacir Şahmalıoğlu olub.

Əliyev Vəfa Xanoğlan oğlu 14 sentyabr 1953-cü ildə Füzuli rayonunun Kürdmahmudlu kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. 1969-cu ildə Kürdmahmudlu kənd orta məktəbini bitirərək Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutuna daxil olmuş, 1974-cü ildə həmin institutda təhsilini başa vuraraq Azərbaycan dili və ədəbiyyatı ixtisasına yiyələnmişdir. 1974–1982-ci illərdə Füzuli rayonunun Aşağı Kürdmahmudlu kəndində müəllim və direktor müavini kimi fəaliyyət göstərmişdir. Həmin illərdə yerli "Araz" qəzetində elmi-nəzəri və publisistik məqalələrlə çıxış etmişdir. 1982–1985-ci illərdə "Bilik" Cəmiyyəti Füzuli rayon təşkilatının məsul katibi və rayon partiya komitəsində təlimatçı vəzifəsində çalışmışdır. 1985-ci ildə namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. 1986-cı ilin sentyabr ayından 1987-ci ilin avqust ayına qədər Beyləqan şəhər orta məktəbində direktor müavini işləmişdir. 1987-ci ilin sentyabr ayından Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində əmək fəaliyyətini davam etdirmişdir. 1990-cı ildə baş müəllim seçilmişdir. 1991–1994-cü illərdə Universitetin "Ədəbiyyat və dillər" kafedrasında dosent, 1994–1997-ci illərdə elmi katib vəzifəsində çalışmışdır.

Xuraman Vəfa (tam adı: Xuraman Məcid qızı Vəfa; 9 iyul 1959, Xaçmaz) — azərbaycanlı hüquqşünas, iqtisadçı, yazıçı-jurnalist, şairə. == Həyatı == Xuraman Vəfa 1959-cu ilin iyul ayının 9-da Azərbaycanın Xaçmaz rayonunda anadan olmuşdur. 1966–1976-cı ildə Xaçmaz şəhər 3 saylı orta məktəbi bitirmişdir. 1977-ci ildən əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Ali təhsilli iqtisadçı və hüquqşünasdır. San-Marino Beynəlxalq Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialının Mühəndis İqtisadiyyatı və İdarəetmə fakültəsini, Bakı Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsini bitirmişdir. Azərbaycan İqtisad Universitetinin İqtisadiyyat fakültəsində maliyyə ixtisası üzrə magistr dərəcəsi almışdır. === Ailəsi === İki övladı var. Qızı — ali təhsilli hüquqşünas, Oğlu — ali təhsilli iqtisadçı və hüquqşünasdır. Eyni zamanda Polis Akademiyasını bitirib.

Zeynal Vəfa (Zeynalov Zeynalabdin İsmayıl oğlu; 2 dekabr 1938, Naxçıvan – 14 mart 2024) — şair, publisist. == Həyatı == Zeynalabdin İsmayıl oğlu Zeynalov 1938-ci il dekabrın 2-də Naxçıvan şəhərində ziyalı ailəsində anadan olub. Atası Böyük Vətən Müharibəsi cəbhələrində həlak olub. Anasının himayəsində böyüyüb. M. T. Sidqi adına Naxçıvan şəhər 4 nömrəli orta məktəbini bitirdikdən sonra ADU-nun (indiki BDU) filologiya fakültəsində (1957–1962) təhsilini davam etdirib. İlk əmək fəaliyyətinə 1962-ci ildə Naxçıvan Vilayət Partiya Komitəsinin orqanı olan "Şərq Qapısı" qəzetində başlayıb. Sonra Naxçıvan MSSR Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində böyük redaktor (1963–1969) və Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində redaktor (1969–1990) işləyib. Arada Azərbaycan Xarici Dillər İnstitutu nəzdində 2 illik ərəb dili kursunu bitirərək tərcüməçi kimi Yəmən Xalq Demokratik Respublikasında çalışıb(1980–1982). Orada savadsızlığın ləğvi sahəsində fəaliyyət göstərib. Sonra yenə Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Komitəsində redaktor (1982–1987), Yəmən Ərəb Respublikasında tərcüməçi (1987–1989), "Aydınlıq" qəzetində baş redaktorun birinci müavini (1990–1992), "Meydan" qəzetində baş redaktor (1992–1993) vəzifələrində çalışıb.

Mehdiqulu xan Vəfa və ya Mehdiqulu xan Usmiyev (d. 1855, Şuşa, Rusiya İmperiyası - ö. 1900, Tiflis, Rusiya İmperiyası) — ata tərəfdən qumuq əsilli azərbaycanlı hərbçi və şair. Ana tərəfdən Cavanşirlər və Qarabağ xanları nəslindən olan Xurşidbanu Natəvanın oğludur. Çar ordusunun podpolkovniki olmuş və Vəfa təxəllüsü ilə şerlər yazmışdır. == Həyatının erkən dönəmi == 1855-ci ildə Şuşa şəhərində qumuq əsilli general-mayor Xasay xan Usmiyevlə (1808-1866) şairə və Qarabağ xanı Mehdiqulu xanın qızı Xurşidbanu Natəvanın ailəsində dünyaya gəlmişdir. Ona ana babası Mehdiqulu xanın adı verilmişdir. 1859-cu ildə Şuşanı ziyarət etmiş Aleksandr Düma onun barədə bu sözləri demişdir: Bir fotoşəkli məlumdur. 1999-cu ildə Gürcüstan Dövlət Arxivindən əldə edilmiş foto şəklinin altında "1877-ci il, Dunay" yazılmışdır. == Hərbi karyerası == 1871-ci ildə hərbi xidmətə başlamış və elə həmin ildə də "Zati-aliləri İmperatoru 1871-ci ildə Tiflisdə qarşılamaya görə" medalı ilə mükafatlandırılmışdır.

Əbü-l-Vəfa Məhəmməd ibn Məhəmməd (ərəb. ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بن اسماعیل بن العباس البوزجانی‎, 10 iyun 940, Buzqan[d], Abbasilər xilafəti – 15 iyul 998, Bağdad, Buveyhilər sülaləsi) — fars astronomu və riyaziyyatçısı, Diofantın "Hesabının" şərhçisi; kəsrlər nəzəriyyəsinə ətraflı baxmış, pərgar və xətkeşin köməyi ilə əsas həndəsi qurmaları tətbiq etmişdir. == Həyatı == == Fəaliyyəti == X əsrdə yaşamış Bəttani ilk dəfə triqonometriyanı kəşf etmişdir. Onunla eyni əsrdə yaşamış Əbü’l Vəfa isə triqonometriyaya "sekant-kosekant" terminlərini gətirmişdir. Əbül Vəfa tangens, kotangens və kosekantı ilk istifadə edən alim kimi tanınır.

Vəfa Kilsəsi Məscidi — İstanbulun Vəfa səmtində kilsədən məscidə çevrilmiş dini binadır. Kilsə olanda adı Müqəddəs Teodoros Kilsəsi idi. Çox güman ki, Müqəddəs Teodora həsr olunmuşdu. Kompleks Komnen və Paleologan dövrlərinə aid Bizans memarlığının nümunəsidir. Vəfa Kilsəsi Məscidi Şərqi pravoslav kilsəsi formasındadır və yunan xaç planına uyğun tikilmişdir. İstanbulun fəthindən sonra məscid kimi istifadə edilmişdir. Bina İstanbulun Fatih səmtinin Vəfa səmtində yerləşir. Digər böyük Bizans quruluşu olan Vəfadakı Kalenderhane məscidindən bir kilometrdən az məsafədədir. Süleymaniyyə məscidindən bir neçə yüz metr cənubdadır. == Tarix == İstanbulun üçüncü təpəsinin silsiləsində yerləşən binanın ilkin vəziyyəti haqqında qəti məlumat yoxdur.

Mehri və Vəfa - Ümmi İsa tərəfindən qələmə alınan, Azərbaycan türkcəsində yazılmış ilk əsərlərdən biri. Azərbaycan ədəbi dilinin qrammatik quruluşunu tarixi inkişafda öyrənmək baxımından əhəmiyyətli mənbə hesab edilən poemanın müəllifi Azərbaycan şairi Ümmi İsadır. Poema dilinin sadə və anlaşıqlı olması ilə seçilir ki, bu da onun folklor, canlı danışıq dili əsasında yazılmasından irəli gəlir. “Kitabi-Dədə Qorqud” və “Dastani-Əhməd Hərami”yə nisbətən “Mehri və Vəfa” poeması daha sadə dildə yazılmışdır və müasir oxucunun anlaya biləcəyi şəkildədir. Poemanın dilində türk mənşəli sözlərin üstünlük təşkil edir. Poemanın qrammatik vahidləri müasir Azərbaycan dilindən çox az fərqlənir. == Tədqiqi == İki qəhrəmanlı eşq məsnəvilərindən biri olan “Mehri və Vəfa” türk və İran ədəbiyyatında ortaq xüsusiyyətlərə malik olan məsnəvilərdəndir. Mənbəsini İran ədəbiyyatından götürən hekayə klassik məsnəvinin mövzusu kimi aşiqlərin müxtəlif hadisələrdən və maneələrdən sonra bir-biri ilə görüşməsindən bəhs edir. IX Əsrin şairlərindən Arşi Dəhləvi və onun qardaşı Mir Məhəmməd Mömini Arşın "Mehri və Vəfa" adlı şeirləri var. Mir Məhəmmədin “Mehri və Vəfa” əsərinin nüsxəsi, Paris Milli Kitabxanası Supp 1100 nömrəli qeydiyyatdadır.

Karan-i Vəsat (fars. كران وسط‎‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Çaldıran şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 57 nəfər yaşayır (11 ailə).

Mərgan-i Vəsat (fars. مرگن وسط‎) – İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Şövt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.

Yarımqaya-i Vəsat (fars. ‎يارم قيه وسط‎‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Maku şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 100 nəfər yaşayır (20 ailə).

Refat Appazov (d. 8 sentyabr 1920, Simferopol – v. 18 aprel 2008, Moskva) — Krım tatarı əsilli Ukraynalı alim və yazıçı. == Həyatı == Refat Appazov 8 sentyabr 1920-ci ildə Simferopol şəhərində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Yalta şəhərindəki Krımtatar məktəbində almışdır. 1939-cu ildə SSRİ-nin ən vacib liseylərindən biri olan Moskvadakı Moskva Dövlət Texniki Universitetində təhsilini davam etdirmişdir. 18 aprel 2008-ci ildə dünyasını dəyişmişdir. Vəsiyyətinə görə Krımda dəfn edilmişdir. == Fəaliyyəti == Təhsilini bitirdikdən sonra SSRİ Elmlər Akademiyasında işləməyə başlamışdır. Həmin il uzaq mənzilli raketlər və Sovet İttifaqı kosmik raket texnikaları ümumi layihə mühəndisi, məşhur Sergey Korolyovla görüşdü və onun xüsusi rəhbərliyi altında 20 il işlədi.

Refat Şemsedin oğlu Mustafayev(1911, Mramorne[d], Simferopol rayonu[d] – 1984, Əndican) — II Dünya müharibəsi illərində Krımın yeraltı partizan hərəkatında regional partiya katibi və batalyon komissarı olaraq vəzifə yerinə yetirən krım tatarı əsilli kommunisti idi. == Həyatı == Refat Mustafayev 1911-ci ildə Tavrida vilayətinin Biyuk-Yanka kəndində anadan olub. İlk təhsilini də Biyuk-Yanka kəndində almışdır. 1984-cü ildə sürgündə olduğu Özbəkistan SSR-nin Əndican şəhərində vəfat etmişdir. == Fəaliyyəti == Ümumittifaq Lenin Kommunist Gənclər İttifaqına qoşulduqdan sonra partiya xətti ilə hərəkət etdi, 1940-cı ildə BKP (b) Krım regional komitəsinin katiblərindən biri oldu. İkinci Dünya müharibəsi başlayandan sonra Qırmızı Ordu sıralarına siyasi işçi kimi çağırıldı. Batalyon komissarı rütbəsinə layiq görüldü. 1942–1943-cü illərin qışında Krımın partizan hərəkatında kritik bir vəziyyət yarandı. 1942-ci ildə A.V.Mokrousovun başçılıq etdiyi bir sıra liderlər hava ilə materikə təxliyə edildi, 1941-ci ilin payızının ilk layihəsinin bir çox tərəfdarı öldü. Krım dağlarında partizan hərəkatı başından çıxarıldı, Krım regional komitəsi isə Krasnodarda, sonra Soçidə, partizan hərəkatının cənub qərargahı olduğu kimi.

Refat Abdurahman oğlu Çubarov (krımtat. Refat Abdurahman oğlu Çubarov, ukr. Рефат Абдурахманович Чубаров; 22 sentyabr 1957, Səmərqənd) — krım tatar siyasi və ictimai xadimi. 1995–1998-ci illərdə Krım Muxtar Respublikasının Ali Şurasının sədrinin müavini, 1998–2007 və 2015–2019-cu illərdə Ukraynanın xalq deputatı. 2009-cu ildən Ümumdünya Krım Tatarları Konqresinin prezidenti. 2013-cü ilin noyabr ayından Krım Tatar Milli Məclisinin sədri. == Həyatı == 1957-ci il sentyabrın 22-də Özbəkistan SSR-in Səmərqənd şəhərində anadan olub. 1944-cü ildə Krım tatarlarının deportasiyası zamanı ailəsi yaşadığı Krımın Ay-Serez kəndindən Özbəkistana qovulub. 1968-ci ildə valideynləri Krıma döndükdə o, da onlarla birgə doğma yurda qayıdıb. 1974-cü ilin sentyabrından 1975-ci ilin iyulunadək 1 nömrəli Simferopol Peşə Liseyində təhsil alıb.

Vedat Albayrak — Türkiyəni təmsil edən cüdoçu. 2 mart 1993-cü ildə Gürcüstanda anadan olan Vane Revazişvili cüdo ilə məşğul olmağa başladıqdan sonra, Yunanıstana yollanaraq, Roman Moustopoulos ad-soyadı ilə mübarizə aparmağa başlayıb və hətta 2016-cı il Rio-de-Janeyro Yay Olimpiya Oyunlarına lisenziya qazanıb. 2017-ci ildən isə o, Türkiyə millisində Vedat Albayrak ad-soyadı ilə çıxış edir. 2018-ci ildə Bakıda keçirilən cüdo üzrə dünya çempionatında Türkiyə millisinə dünya çempionatlarında 17 ildən sonra ilk medalı qazandıraraq, 81 kq çəki dərəcəsində bürünc medala sahib olub.

Vedat Okyar — Türkiyə futbolçusu 1945-ci ildə Bursada anadan olan Vedat Bursaspor, Beşiktaş, "Diyarbakirspor" və "Karagümrük" klublarının şərəfini qoruyub. 1968-1976-cı illərdə Beşiktaşda forma geyinən və kapitan sarğısını daşıyan Okyar 253 oyunda 21 gol vurub. 33 dəfə milli komanda heyətində yer alan mərhum futbolçu karyerasını bitirdikdən sonra idman yazarı kimi çalışırdı. 19 iyul 2009-cu ildə xeyli vaxtdır xəstəxanaların birində müalicə olunan Okyar dünyasını dəyişib.

Vəfa Şərifova (4 yanvar 1990, Ağsu rayonu) — Azərbaycan müğənnisi. == Həyatı == Vəfa Şərifova 4 yanvar 1990-cı ildə Ağsu-da anadan olub. 1 yaşı olanda anasını itirib. Ailədə 3 uşaq olublar və onları nənə və babası böyüdüb. 11-ci sinfi bitirdikdən sonra Bakıya köçüblər. Müəllimi və sənətdə dəstəyi Tacir Şahmalıoğlu olub.

Berat — Albaniyada şəhər. == Tarixi == Şəhərin 2500 il tarixi olduğu deyilir. Ölkənin ən böyük şəhəri olan Berat osmanlılardan qalma tarixi bir şəhərdir. Berat şəhərindəki Osumi çayı üzərində tarixi Qoritzsa körpüsü yerləşir. Üzərində körpü salınan bu çay müsəlman və xristian məhəllələrini bir-birindən ayırır. Berat şəhəri öz evləri ilə məşhurdur. Şəhər dar küçələri ilə də məşhurdur. Eni 2 metr olan bu küçələri orijinal alban səkiləri bəzəyir. Bərat qalası sanki bir qartal yuvasını xatırladır. Yüksək bir təpə üzərində salınmış qalada bir məhəllə də salınıb.

Fərat (türk. Fırat, ərəb. الفرات‎‎‎ əl-Furat) — Qərbi Asiyada ən böyük çay. Başlanğıcını Türkiyə ərazisində, Murad və Qarasu çaylarından götürür və İraqın Bəsrə şəhəri yaxınlığında Dəclə ilə qovuşaraq, Şəttül-Ərəb çayını əmələ gətirir. Türkiyə, Suriya və İraq ərazisindən keçir. Uzunluğu — Murad çayının mənsəbindən 3 065 km, Murad və Qarasu çaylarının qovuşmasından 2 780 km.

Herat-İranın Yəzd ostanının şəhərlərindən və Xatəm şəhristanının mərkəzidir.2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 10,795 nəfər və 2,751 ailədən ibarət idi.

Həyat — bioloji baxımdan, kimyəvi reaksiyalar və ya bir təkamül ilə nəticələnən başqa hadisələr kimi bəzi bioloji proseslər göstərən orqanizmlərin xüsusiyyəti. Üzvi birləşmələr inkişaf və çoxalma qabiliyyətlərinə malikdir. Bəzi canlılar bir-birilə ünsiyyət və ya əlaqə qura bilir və bir çox canlı daxili dəyişikliklər keçirərək ətraf mühitə uyğunluq göstərə bilirlər. Həyatı bir başqa deyişlə izah edəsi olsaq, canlılıq xarakteri daşıyan varlıqların hamısının yaşadıqları müddət ərzində qazandıqları təcrübə və yaşayışlarının toplusudur. Həyatın fiziki bir xüsusiyyəti neqativ entropiya prinsipinə tabe olmasıdır. == Həyat anlayışları == === Biologiyada === Biologiya canlıları tədqiq edən bir elm sahəsidir. Bioloqlar, bütün canlıları bütün planeti əhatə edən qlobal miqyasdan, hüceyrə və molekulları, mikroskopik ölçüyə qədər olan canlılara təsir edən mühüm dinamik hadisələrlə birlikdə araşdıran, biologiya elmi ilə məşğul olan insanlardır. Bir çox prosesi özündə saxlayan həyatı proseslərdən bəziləri: Enerji və maddənin işlənməsi, bədəni təşkil edən maddənin işlənməsi, yaraların sağalması və bütün orqanizmlərin çoxalmasıdır. Həyatın sirləri, tarixdəki bütün insanlara təsir etdiyindən; İnsanın fiziki quruluşu, bitkilər və heyvanlar haqqındakı araşdırmalar bütün cəmiyyətlərin tarixlərində yer tapır. Bu qədər marağın bir hissəsi, insanların həyata hökm etmə və təbii qaynaqları istifadə etmək istəyindən gəlir.

Kəlat — İranın Rəzəvi Xorasan ostanının şəhərlərindən və Kəlat şəhristanının mərkəzidir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 6,529 nəfər və 1,661 ailədən ibarət idi.

Mənat (ərəb. مناة‎) — İslamdan əvvəl Ərəbistan yarımadasında üç əsas tanrıça bütündən biri. Bu tanrıçanın adına, əl-Lat və əl-Üzza tanrıça bütlərinin adları ilə birlikdə Quranın Nəcm surəsinin 19 və 20-ci (53:19-20) ayələrində işarə olunmuşdur. Ərəblər bu bütlərə "Bənətilləh il-səlasə" (ərəb. بنات‌الله الثلاثة‎), yəni Allahın üç qızı adını vermişdirlər.

Zəkat — (ərəbcə: زكاة, çoxaltma, təmizlik) – müsəlmanların verdiyi, Quranda buyurulmuş, toplanma qaydası və həcmi şəriət qanunları ilə müəyyənləşdirilmiş dini vergi. Yəni, bir şəxsə ildə bir dəfə, fərz olan zəkatını ver" deyildiyində – malını təmizlə – deyilir. Zəkat verməyən bir şəxs malının bərəkətini görmədiyi kimi, əzaba düçar olar. Zəkat islamın beş rüknlərindən biri hesab olunur (xristianlıqda buna bənzər şəri vergi desyatindir). Nəzəri cəhətdən bu vergi icmanın ehtiyaclarına sərf olunur və yoxsul müsəlmanlar arasında bölüşdürülür. İldə bir dəfə bəzi şeylər üçün təyin edilmiş zəkat, müəyyən müddətdə (hicri təqvimi ilə) verilir. Zəkatı, zəkat vacib olan şəxs ödəyir. Zəkat əl-fitr (fitrə) ailənin hər bir üzvündən ramazan ayında, orucluq tamam olan gün verdiyi zəkat növüdür və eyd əl-fitr günlərində sədəqə kimi paylanır. Vergilərin hər ikisi ancaq imkanlı müsəlmanlardan tutulur. Zəkatın adi məbləği illik gəlirin 2,5 faizini təşkil edir, lakin müsəlman ilahiyyatçıları arasında zəkatın məbləği və vergi tutulmalı olan əmlakın növləri məsələsində fikir ayrılığı var.

Şəfaət kəlməsinin kök mənası "bir şeyi digərinə yapışdırmaq"dır. Bu kəlmə qüvvətli fərdin zəif bir fərdə köməyi mənasında da işlədilmişdir. Bu sözün adi dildə və şəriətdə iki müxtəlif mənası vardır. 1. Ümumi dildə, şəfaət edən şəxs öz nüfuzundan istifadə edərək, qüdrət sahibinin cəza sahibinə qarşı fikrini dəyişir. Bəzən öz nüfuzundan istifadə edərək, bəzən də qorxudaraq bu işi görür. Bəzən isə insan səhvən cəzalandırılır. Burada şəfaət şəfaətçinin fikri və istəyi ilə baş tutur. Bu növ şəfaət heç bir məzhəbdə qəbul olunmur. Çünki Allah Təala heç kəsdən qorxmur, nə də səhvən birinə cəza vermir ki, kiminsə təsiri ilə öz səhvini başa düşə.

Rafah və ya Rəfah (ərəb. رفح‎; ivr. ‏רָפִיחַ‏‎) — Qəzza zolağının cənubunda yerləşən şəhər. Qəzzə şəhərindən 30 kilometr cənub-qərbdə yerləşən Rafah qubernatorluğunun paytaxtıdır. 2017-ci ildə Rafahın 171,889 əhalisi var idi. İsrailin Qəzzə və Xan-Yunis şəhərlərini kütləvi bombardman etməsi və qurudan hücumları nəticəsində təxminən 1,4 milyon insanın Rafahda sığındığı güman edilir. İsrail 1982-ci ildə Sinaydan geri çəkildikdə, Rafah tikanlı məftilli maneələrlə ayrılaraq Qəzzə və Misir arasında iki hissəyə bölünüb. Böyük bufer zonası yaratmaq üçün şəhərin mərkəzi İsrail və Misir tərəfindən dağıdılıb. Rafahda Misirlə Fələstin Dövləti arasında yeganə keçid məntəqəsi olan Rafah Sərhəd Keçid məntəqəsi yerləşir. Qəzzənin yeganə hava limanı olan Yaser Ərəfat Beynəlxalq Hava Limanı şəhərin cənubunda yerləşir.

Berat — Albaniyada şəhər. == Tarixi == Şəhərin 2500 il tarixi olduğu deyilir. Ölkənin ən böyük şəhəri olan Berat osmanlılardan qalma tarixi bir şəhərdir. Berat şəhərindəki Osumi çayı üzərində tarixi Qoritzsa körpüsü yerləşir. Üzərində körpü salınan bu çay müsəlman və xristian məhəllələrini bir-birindən ayırır. Berat şəhəri öz evləri ilə məşhurdur. Şəhər dar küçələri ilə də məşhurdur. Eni 2 metr olan bu küçələri orijinal alban səkiləri bəzəyir. Bərat qalası sanki bir qartal yuvasını xatırladır. Yüksək bir təpə üzərində salınmış qalada bir məhəllə də salınıb.

Debat — özündə mübahisə, müzakirə, ziddiyyət, xüsusilə də Parlamentdə və ya hər hansı bir toplantıda ictimai mövzularla bağlı müzakirəni birləşdirən çəkişmə fəaliyyətidir. Debat interaktiv və müxtəlif əks tərəflərin təmsilçilərindən ibarət müzakirə metodudur. Debat yalnız nəticəni analiz edən deduktiv əsaslandırmadan, yalnız nəyinsə doğru olub olmadığını müəyyən edən faktual mübahisədən və yalnız inandırma taktikalarından ibarət ritorikadan fərqli olaraq, daha geniş anlayışı özündə əks etdirir. Debatda məntiqi davamlılıq, faktların dəqiqliyi və auditoriyaya emosional müraciət inandırma üçün mühüm rol oynayır və məsələni daha üstün kontekstdə və çərçivədə, daha mahircəsinə əsaslandıra bilən tərəf digərini üstələyir. Debatda faktlardan daha çox tərəflərin öz aralarında gəldiyi konsensus və ya birgə formal nəticəyə gəlmə əsas rol oynayır. Formal debat yarışlarında, tərəflərin hər biri üçün keçərli müəyən qaydalar və çərçivə mövcud olur. Debatlar həm siyasi mövzularda rəsmi orqanlarda, parlamentlərdə, həm də elmi və yaradıcılıq məqsədləri ilə keçirilir. Bir incəsənət metodu kimi debatın əsas məqsədi istənilən mövqedə opponentlə bərabər şərtlər altında rasional şəkildə müzakirə aparmaq bacarığının aşılanmasıdır. Debatın müxtəlif formalarının tarixi qədim Yunanıstana gedib çıxsa da, müasir formada debat cəmiyyətlərinin yaranması XVIII əsrdə baş vermişdir. Debat Cəmiyyətləri XVIII əsrin əvvəllərində Londonda yaranmış və tezliklə milli həyatın məşhur armaturuna çevrilmişdir.

Herat (fars. هرات‎, q.türk Häri) — Əfqanıstanın qərbində Herat vilayətinin mərkəzi olan şəhər. == Tarixi == Heratın tarixi əntik mədəni müəlliflər tərəfindən rəvayət edilmişdir. Yunan tarixçi Herodot, Heratın Orta Asiyanın buğda ambarı olduğunu yazmışdır. E.ə. 330-cu il ətrafında şəhər Makedoniyalı İsgəndər tərəfindən alındı. Daha sonra isə şəhər Selevkilərin əlinə keçdi. E.ə. 167-ci ildə də şəhərə Parflar sahib oldu. Sasanilər (226-652) dövründə Ağ Hun imperiyası ilə Sasanilər arasında keçən savaşlarda Herat straeteji bir önəmə sahib idi.