fer

Fer adası (ing. Fair Isle) — Şotlandiyada Orkney adaları ilə Şetland adları arasında qalan Böyük Britaniyaya məxsus ada. == Coğrafiya == Fer adası 4,8 km uzunluğunda, 2,4 km genişliyində və 7,8 km2 sahəyə sahib və Böyük Britaniyanın ən təcrid olunmuş adasıdır. 1900-cü illərdə əhalisinin sayı 400 nəfər ikən, hazırda 68 nəfərdir. Qərb sahillərinin hündürlüyü 200 m olan qayalıqlardan ibarətdir. == Tarixi == 20 avqust 1588-ci ildə İspaniya armadasına məxsus gəmi "El Gran Grifon" Fer adasının sahillərində batmışdır. Qalıqları 1970-ci ildə tapılmışdır. İkinci dünya müharibəsi zamanı Böyük Britaniya hökuməti adada radar staniyası qurmuşdur. 17 yanvar 1941-ci ildə bir Almaniyanın "Heinkel He 111" bombardman təyyarəsi adada qəza etmişdir. 5 pilotdan 2-si ölmüş və adadakı məzarlıqda dəfn olunmuşdur.

Le-Fer (fr. Le-Fer) — Provans-Alp-Kot-d'Azür regionunun, Fransanın cənub-şərqində yerləşən kommun, Dənizkənarı Alplar departamenti, Qrass dairəsi, Qrass-1 kantonu. mart 2015-ci ilə qədər kommun inzibati olaraq ləğv edilmiş Sent-Oban kantonunun (Qrass dairəsi) bir hissəsi idi. Kommunanın sahəsi 13,7 km², əhalisi 89 nəfərdir (2006) artım tendensiyası ilə: 96 nəfər (2012), əhalinin sıxlığı 7,0 nəfər / km²-dir. == Əhalisi == 2011-ci ildə əhalinin sayı — 100 nəfər təşkil edirdi, 2012-ci ildə isə — 96 nəfər.

Vilnyöv-Syur-Fer (fr. Villeneuve-sur-Fère) — Şimali Fransada Pikardidə, Aisne departamentində bir kommunadır. == Şəxslər == Vilnyöv-Syur-Fer şair, diplomat Paul Claudelin doğulduğu yerdir.

Abilio Fernandes (port. Abílio Fernandes; 19 oktyabr 1906 – 16 oktyabr 1994, Koimbra) — Portuqaliya botaniki. == Əsərləri == == Şəfərinə adlandırılmış taksonlar == Anthericum fernandesii Poelln., 1943 Kalanchoe fernandesii Raym.-Hamet, 1950 Narcissus fernandesii Pedro, 1947 [= Narcissus flavus Lag., 1816] Convolvulus fernandesii P.Silva & Teles, 1980 Udora fernandesii M.R.Almeida & S.M.Almeida, 2009 == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Maria Salomé Soares Pais, J. A. Esperança Pina. Elogio Histórico de Abílio Fernandes. — Lisboa, 2014. — ISBN 978-972-623-169-1.

Abarema ferruginea (lat. Abarema ferruginea) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin abarema cinsinə aid bitki növü.

Abilio Fernandes (port. Abílio Fernandes; 19 oktyabr 1906 – 16 oktyabr 1994, Koimbra) — Portuqaliya botaniki. == Əsərləri == == Şəfərinə adlandırılmış taksonlar == Anthericum fernandesii Poelln., 1943 Kalanchoe fernandesii Raym.-Hamet, 1950 Narcissus fernandesii Pedro, 1947 [= Narcissus flavus Lag., 1816] Convolvulus fernandesii P.Silva & Teles, 1980 Udora fernandesii M.R.Almeida & S.M.Almeida, 2009 == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Maria Salomé Soares Pais, J. A. Esperança Pina. Elogio Histórico de Abílio Fernandes. — Lisboa, 2014. — ISBN 978-972-623-169-1.

Acacia ferruginea (lat. Acacia ferruginea) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü.

Adam Ferquson (ing. Adam Ferguson, şot.kelt Adhamh MacFhearghai) — Şotlandiya maarifçiliyi dövründə yaşayan Şotlandiya filosofu və tarixçisi. Ferquson cəsarət və sədaqət yaratdıqlarına görə ənənəvi cəmiyyətlərə rəğbət bəsləyirdi. O, kommersiya cəmiyyətini kişiləri zəifləşdirdiyi və öz camaatı üçün qayğısız hala saldığına görə tənqid etmişdir. Ferquson intizamın erkən inkişafına verdiyi töhfələrə görə "müasir sosiologiyanın atası" adlandırılmışdır. Ən məşhur əsəri "Vətəndaş cəmiyyətinin tarixi haqqında esse"dir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Articles in Dictionary of National Biography Hamowy, Ronald. Ferguson, Adam (1723–1816) // The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, CA: SAGE; Cato Institute. 2008.

Aegiphila ferruginea (lat. Aegiphila ferruginea) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin aegiphila cinsinə aid bitki növü.

Alberto Anxel Fernandes (isp. Alberto Ángel Fernández; 2 aprel 1959, Buenos-Ayres) — argentinalı professor və siyasətçi, 2019–2023-cü illərdə Argentina prezidenti. Fernandes Buenos-Ayresdə anadan olub və Buenos-Ayres Universitetində təhsil alıb, 24 yaşında hüquq dərəcəsinə yiyələnib və daha sonra cinayət hüququ üzrə professor dərəcəsi alıb. Dövlət qulluğuna Buenos-Ayres Müşavirə Şurasının və Argentina Deputatlar Palatasının məsləhətçisi olaraq başlayıb. Fernandes hakimiyyəti dövründə senatın qəbul etdiyi və Argentinada abortu leqallaşdıran qadın sağlamlığını qorumağa yönəlmiş başqa bir qanun layihəsi ilə birlikdə abortun leqallaşdırılmasını təklif edən qanun layihəsi təqdim etdi. Ölkənin defoltu səbəbindən böyük çöküşdən sonra Argentinanın ən böyük kreditorları ilə 65 milyard dollarlıq xarici istiqrazın yenidən qurulması şərtlərinə dair razılığa gəldi. Fernandes prezident kimi apardığı xarici siyasət kursunun ilk dövrlərində Braziliya Prezidenti Jair Bolsonaru ilə rəqabətin ritorikası səbəbindən Argentinanın Braziliya ilə münasibətlərini kəskinləşdirdi. == Həyatı == Fernandes Buenos-Ayresdə anadan olub. O özünün bioloji atasını tapmaqda çətinlik çəkir. Lakin Pelexionun onun bioloji atası olduğuna inanır.

Alberto Anxel Fernandes (isp. Alberto Ángel Fernández; 2 aprel 1959, Buenos-Ayres) — argentinalı professor və siyasətçi, 2019–2023-cü illərdə Argentina prezidenti. Fernandes Buenos-Ayresdə anadan olub və Buenos-Ayres Universitetində təhsil alıb, 24 yaşında hüquq dərəcəsinə yiyələnib və daha sonra cinayət hüququ üzrə professor dərəcəsi alıb. Dövlət qulluğuna Buenos-Ayres Müşavirə Şurasının və Argentina Deputatlar Palatasının məsləhətçisi olaraq başlayıb. Fernandes hakimiyyəti dövründə senatın qəbul etdiyi və Argentinada abortu leqallaşdıran qadın sağlamlığını qorumağa yönəlmiş başqa bir qanun layihəsi ilə birlikdə abortun leqallaşdırılmasını təklif edən qanun layihəsi təqdim etdi. Ölkənin defoltu səbəbindən böyük çöküşdən sonra Argentinanın ən böyük kreditorları ilə 65 milyard dollarlıq xarici istiqrazın yenidən qurulması şərtlərinə dair razılığa gəldi. Fernandes prezident kimi apardığı xarici siyasət kursunun ilk dövrlərində Braziliya Prezidenti Jair Bolsonaru ilə rəqabətin ritorikası səbəbindən Argentinanın Braziliya ilə münasibətlərini kəskinləşdirdi. == Həyatı == Fernandes Buenos-Ayresdə anadan olub. O özünün bioloji atasını tapmaqda çətinlik çəkir. Lakin Pelexionun onun bioloji atası olduğuna inanır.

Albizia ferruginea (lat. Albizia ferruginea) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güləbrişin cinsinə aid bitki növü.

Ser Aleksandr Çepmen Ferqyuson (ing. Sir Alexander Chapman "Alex" Ferguson; 31 dekabr 1941[…], Qaven və ya Qlazqo) — keçmiş Şotlandiya futbolçusu və baş məşqçisi. O, ən çox 1986-2013-cü illərdə "Mançester Yunayted"in baş məşqçisi kimi tanınır. O, bir çoxları tərəfindən futbol tarixinin ən yaxşı baş məşqçilərindən biri sayılır və futbol tarixində heç bir məşqçi ondan daha çox titul qazanmayıb. Ferqyusonun daha bir fərqli xüsusiyyəti kimi onun gəncləri dəyərləndirməsi göstərilir, xüsusən də 1990-cı illərdə klubun dünyanın ən zəngin və ən uğurlu komandalarından birinə çevrilməsinə töhfə verən "Class of '92" adlanan qrup oyunçular bu kateqoriyaya şamil edilir. Ferqyuson "Danfermlin Atletik" və "Reyncers" də daxil olmaqla hücumcu kimi müxtəlif Şotlandiya klublarında çıxış edib. "Danfermlin" klubunda keçirdiyi 1965–66 mövsümdə o, Şotlandiya çempionatının bombardir siyahısına başçılıq edirdi. Oyunçu karyerasının sonuna yaxın o, həm də məşqçi kimi çalışırdı, sonra məşqçilik karyerasına "İst Sterlinqşir" və "Sent-Mirren" komandalarında başladı. Ferqyuson daha sonra Aberdin klubunun baş məşqçisi kimi çox uğurlu bir dövr keçirdi, həmin klubla o, üç Şotlandiya liqa çempionluğu, dörd Şotlandiya Kuboku və 1983-cü ildə UEFA Kuboklar Kubokunu qazandı. Con Steynin vəfatından sonra qısa müddət ərzində Şotlandiya millisinə başçılıq etdi və 1986 Dünya Kubokunun final mərhələsinə yüksəldi.

Alessandra Ferezin (7 aprel 1976) — Braziliyanı təmsil edən bədii gimnast. == Karyerası == Alessandra Ferezin Braziliyanı 2000-ci ildə Sidney şəhərində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və qrup turnirində 8-ci pillənin sahibi olub.

Tikanlı əzvay (lat. Aloe ferox) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.

Amblyseius fernandezi (lat. Amblyseius fernandezi) — phytoseiidae fəsiləsinin amblyseius cinsinə aid heyvan növü. == İstinadlar == Amblyseius fernandezi Catalogue of Life saytında Mites GSDs: PhytoseiidBase.

I Kennet (ortagel: Cináed I, şot.kelt Coinneach I, ing. Kenneth I) və ya Kennet mak Alpin (ortagel: Cináed mac Ailpin, şot.kelt Coinneach mac Ailpein, ing. Kenneth MacAlpin; təq. 810, Ayona – 8 fevral 858, Forteviot[d]) — təqribən 834–858-ci illərdə Dal Riada kralı, 843–858-ci illərdə piktlər kralı və Makalpinlər sülaləsinin banisi olan II Alpinin oğlu. Dal Riada taxt-tacına irsən sahiblənən I Kennet 843–850-ci illərdə piktlərin krallığını ihlaq edir və bütün Şotlandiyanı fəth etməyə, eləcə də piktləri assimilyasiya etməyə başlayır. Buna görə də ona An Ferbasax (şot.kelt An Ferbasach, azərb. Fateh‎) ləqəbi verilmişdir. Onun krallığının paytaxtı Forteviot idi. O, Stratklayd krallığından olan britlərlə, eləcə də Piktlanda basqınlar təşkil edən danimarkalı vikinqlərlə vuruşmuşdur. Əlavə olaraq, I Kennet Skun daşı kimi talismanları Ayonadakı tərk edilmiş monastırdan götürüb başqa bir yerə aparmışdı.

Ana Fernandes Qarsia (isp. Ana Fernández García; 10 noyabr 1989, Madrid) — İspaniya aktrisası. Netflix serialı "Cable Girls"də Karlota rolu ilə tanınır.

Anna Key Feris (ing. Anna Kay Faris, 29 noyabr 1976, Baltimor, Merilend) — Amerikalı aktrisa. == Həyatı == Anna Feris 29 noyabr 1976-cı ildə Merilend ştatının Baltimor şəhərində doğulmuşdur. Onun anası Karen "ing. Seaview Elementary School" məktəbində müəllimə, atası Cek Feris isə Vaşinqton Universitetində sosioloq vəzifəsində çalışmışdır. Həmçinin, Annanın kiçik qardaşı Robert Devisdə yerləşən Kaliforniya Universitetində sosiologiya üzrə professordur. Feris şotland, irland, ingilis, alman və fransız əsillidir. Annanın 6 yaşı tamam olanda ailəsi Vaşinqton ştatının Edmonds şəhərinə köçür. Karyerasına Sietl teatrında başlayan Anna 9 yaşındaykən ilk peşəkar layihədə iştirak edir. Ardınca filmlərə çəkilən aktrisa "Lovers Lane" filmi ilə diqqəti öz üzərinə çəkməyi bacardı.

Anton Ferştandt Sergeyeviç - aktyor, musiqi ifaçısı. == Həyatı == Anton Sergeyeviç Ferştandt 1983-cü ildə Bakıda anadan olub. 2004-cü ildə Bakı Musiqi Akademiyasında təhsil alıb. Daha sonra Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında (2001-2016), Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya Teatrında (2016-2018) çalışıb. Hazırda Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının əməkdaşıdır. Bariton səsli vokalistdir. 2015-ci ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti adına layiq görülüb.

Antonio Fernandez (12 iyun 1991) — İspaniyalı oxatan. Antonio Fernandez İspaniyanı 2016-cı ildə XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Antonio Fernandez birinci dəfə Olimpiya Oyunlarına 2016-cı ildə qatıldı. O, Rio-de-Janeyroda baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında fərdi yarışlarda, 1/32 final mərhələsində Çin Taybeyinin nümayəndəsi Kao Hao-Ven ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Antonio Fernandez rəqibinə 6:0 hesabı ilə qalib gəldi. Növbəti görüşdə o, İtaliya nümayəndəsi David Paskualuççini 6:2 hesabı ilə məğlub etdi. Daha sonra Antonio Fernandez 1/8 final mərhələsində Avstraliya təmsilçisi Teylor Vort ilə üz-üzə gəldi. Həmin görüşdə Antonio Fernandez rəqibinə 3:7 hesabı ilə uduzdu.

Şişyarpaq şümşə == Sinonim == Aquifolium croceum Raf. Aquifolium ferox Mill. ex Rafin. Aquifolium heterophyllum Raf. Aquifolium ilex Scop. Aquifolium lanceolatum Raf. Aquifolium planifolium Raf. Aquifolium spinosum Lam. Aquifolium undulatum Raf. Aquifolium vulgare St.-Lag.

Arabis ferdinandi-coburgii (lat. Arabis ferdinandi-coburgii) — bitkilər aləminin kələmçiçəklilər dəstəsinin kələmkimilər fəsiləsinin ərəbotu cinsinə aid bitki növü.

Yabanı sirkən (lat. Atriplex fera) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin sirkən cinsinə aid bitki növü.

Avqust Ferdinand Möbius,(İn: /ˈmɜːbiəs/ Alman: [ˈmøːbi̯ʊs]; 17 noyabr 1790[…] – 26 sentyabr 1868, Leypsiq, Saksoniya, Almaniya ittifaqı) — Alman riyaziyyatçısı və nəzəri astronomu. == Həyatı == Möbius Saksoniya-Anhalt, Schulpforta şəhərində anadan olub. 13 yaşına qədər evdə daha sonra isə 1803-cü ildə Schulpforta'nda Kollecinə daxil oldu və 1809-cu ildə buradan məzun oldu.

Qırmızıbaş qaraördək (lat. Aythya ferina) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qaraördək cinsinə aid heyvan növü.

Bidens ferulifolia (lat. Bidens ferulifolia) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yatıqqanqal cinsinə aid bitki növü.

Acmella oleracea (lat. Acmella oleracea) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin acmella cinsinə aid bitki növü. == Sinonimləri == Anacyclus pyrethraria (L.) Spreng. Bidens fervida Lam. Bidens fixa Hook.f. Bidens fusca Lam. Bidens oleracea (L.) Cav. ex Steud. Cotula pyrethraria L. Pyrethrum spilanthus Medik. Spilanthes acmella var.