Suriya

Apameya (Oront üzərində) və ya Suriya Apameyası (lat. Apamea, ərəb. ‏أفاميا/‏آفاميا‎, Afāmya, q.yun. Ἀπάμεια τῆς Συρίας, ərəbcə müasir adı Qal’at al-Mudik) şimali Suriyada, Oront çayı üzərində antik şəhərdir. Apamene bölgəsinin əsas şəhəri idi, daha sonra Romanın İkinci Suriya əyalətinin (lat. Syria Secunda) tərkibinə daxil idi. == Tarixi == Əvvəlcə Farnakes (qədim yunan mənbələrində Φαρνάκης) adlanırdı. Makedoniyalı İsgəndərin fəthindən sonra şəhər Pella (Πέλλα, Makedoniyanın əsas şəhərinin şərəfinə) adlandırıldı. Şəhərə yeni ad I Selevk Nikator (312–281) tərəfindən e.ə. 324-cü ildə evləndiyi arvadı Apamanın adını verilmişdir.

Böyük Suriya, Tarixi Suriya (ərəb. سوريا التاريخية‎‎), Təbii Suriya (ərəb. سوريا الطبيعية‎ Sūriyā aṭ-Ṭabīʿiyya) və ya Bilad əş-Şam (ərəb. بلاد الشام‎) — adətən bu ərazi indiki Levantı, yəni Suriyanı, Livanı, Türkiyənin Hatay ilini, İsraili, İordaniyanı və Fələstini əhatə edir. Daha geniş tərif ilə "Təbii Suriya" termin Suriya Sosial Milliyyətçi Partiyası (SSMP) tərəfindən də istifadə edilməkdədir.

Qətəna (ərəb. قطنا‎) — Suriyada şəhər, Dəməşq mühafazasında eyniadlı məntəqə və nahiyənin inzibati mərkəzi. 2004–cü il siyahıyaalınmasına əsasən şəhərin əhalisi 6.865 ailədə 17.228 nəfəri kişilər və 16.768 nəfəri qadınlar olmaqla cəmi 33.996 nəfərdir.

Mari və ya Təll-Həriri (ərəb. تل حريري‎) — indiki Suriyada qədim sami şəhəri. Şəhərin xarabalıqları Fərat çayının qərb sahilində yerləşən Əbu-Kamal şəhərindən 11 kilometr (6.8 mil), Deyr-əz-Zor şəhərindən 120 kilometr (75 mil) uzaqlıqdakı bir təll üzərində yerləşir. Şəhər e.ə. 2900 və e.ə. 1759-cu illərdə ticarət mərkəzi və hegemon dövlət kimi çiçəklənmişdir. Şəhərin salınmasının səbəbi Fərat çayı üzərindəki ticarət yollarının mərkəzində yerləşməsi idi. Bu, şəhəri Şumer və Levant arasına salmışdır. Mari ilk dəfə e.ə. XXVI əsrin ortalarında tərk edilmişdir, lakin daha sonra – e.ə.

Suriyadakı ermənilər və ya Suriya erməniləri ( erm. Հայերը Սիրիայում, ərəb. أرمن سوريا‎ - Suriyada yaşayan erməni əsilli şəxslərə verilən ümumi ad. == Əhali sayı və məskunlaşma == Ermənistan Diaspor Nazirliyinin məlumatına görə, Suriyada vətəndaş müharibəsi başlayana qədər 100 minə yaxın erməni yaşayır ki, onlardan 60 mini Hələbdə, 8 mini Əl Qamışlıda, 6-7 mini Dəməşqdə yaşayır. Suriyanın müasir erməni icması 1915-1920-ci illərdə Osmanlı Türkiyəsində ermənilərin kütləvi deportasiyası nəticəsində formalaşmışdır. 1918-ci ildə Suriya ermənilərinin sayı 142.000 nəfər idi ki, onlardan 60.000-i Hələbdə idi. Sonralar Suriya ermənilərinin bir hissəsi tədricən Livana, Avropa ölkələrinə, Kanadaya, ABŞ-yə və Ermənistana (1946-1948-ci illərdə və 1964-1966-cı illərdə) mühacirət etmişlər. 2011-ci ildə Suriyada başlayan vətəndaş müharibəsi səbəbindən bir çox erməni Suriyanı tərk etmək məcburiyyətində qalıb. 2014-cü ilin yanvar ayına olan məlumata görə, Ermənistanda Suriyadan olan 11 min erməni qaçqın yaşayırdı . Onların bir hissəsi Ermənistan hakimiyyəti tərəfindən Azərbaycanın işğal altındakı Dağlıq Qarabağ bölk=gəsində məskunlaşdırıldı.

Suriya funtu və ya Suriya lirəsi (ərəb. الليرة السورية‎ al-līra as-sūriyya; fr. livre syrienne; simvol: LS və ya £S; code: SYP) - Suriya respublikasının pul vahidi. Suriya Mərkəzi Bankı tərəfindən buraxılır. 1 funt 100 quruşa bölünür, baxmayaraq ki, artıq quruş tədavülə çıxardılmır. 1958-ci ilə qədər əsginasların ön tərəfi ərəb, arxa tərəfi isə fransız dilində buraxılırdı. Müstəqilliyə qədər sikkələrdə ərəb və fars dillərindən istifadə olunurdu, daha sonra isə yalnız ərəb dili istifadə edildi. == Tarixi == 400 il davam edən Osmanlı İmperiyası dövründə Suriyada əsas mübadilə vahidi Osmanlı lirəsi idi. Osmanlı İmperiyasının süqutundan sonra Fransa işğalına məruz qalan Suriya mandat olmuş, Livan, Transiordaniya və Fələstinin daxil olduğu Fransız və İngilis mandatı altında olan ərazilərdə Misir funtu istifadə edilmişdi. Livan və Suriyanı ayrı bir mandat altında alan Fransız hökuməti Misir valyutasını əvəz etməyə çalışdı və yeni mandatı altındakı ölkələrdə pul buraxılması üçün Banque de Syrie (Osmanlı Bankının Fransız filialı) ticarət bankını qurdu.

Suriya göyrüşü (lat. Fraxinus syriaca) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin zeytunkimilər fəsiləsinin göyrüş cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Vətəni Mərkəzi və Qərbi Asiyadır. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 10-15 m-ə çatan ağacdır. Düz, nazik gövdəlidir. Lələkvari yarpaqların uzunluğu 20 sm-dir. Yarpaqcıqları 9-11 ədəd olub, oturaqdır. Iti uclu, yumurtavari formalıdır. Çiçəkləri süpürgəvari çiçək qrupuna toplanmışdır. Dişi çiçəklərin dişicik ağzı tozcuğu götürməyə hazır olduqda erkək çiçəkləri hələ yetişmir.

Suriya hibiskusu (lat. Hibiscus syriacus) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin hibiskus cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Vətəni Çin və Qərbi Asiyadır. Qafqazda, Orta Asiyada, Moldovada və Krımda bitir. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 5-6 m-ə qədər olan, yarpağı tökülən koldur. Uzunluğu 10 sm olan, yumurtaşəkilli, parlaq, yaşıl yarpaqları ilə fərqlənir. Çiçəkləri tək, xırda, ağdan-qırmızıyadək müxtəlif rəngli, bəzən ikirəngli, sadə və çoxləçəklidir. Yayın ikinci yarısından noyabr-dekabr aylarına qədər bol çiçəkləyir. Toxumlarla və yarımoduncaqlaşmış qələmlərlə çoxaldılır. == Ekologiyası == Rütubət və istisevən bitkidir.

Suriya hibiskusu (lat. Hibiscus syriacus) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin əməköməcikimilər fəsiləsinin hibiskus cinsinə aid bitki növü. == Təbii yayılması == Vətəni Çin və Qərbi Asiyadır. Qafqazda, Orta Asiyada, Moldovada və Krımda bitir. == Botaniki təsviri == Hündürlüyü 5-6 m-ə qədər olan, yarpağı tökülən koldur. Uzunluğu 10 sm olan, yumurtaşəkilli, parlaq, yaşıl yarpaqları ilə fərqlənir. Çiçəkləri tək, xırda, ağdan-qırmızıyadək müxtəlif rəngli, bəzən ikirəngli, sadə və çoxləçəklidir. Yayın ikinci yarısından noyabr-dekabr aylarına qədər bol çiçəkləyir. Toxumlarla və yarımoduncaqlaşmış qələmlərlə çoxaldılır. == Ekologiyası == Rütubət və istisevən bitkidir.

Suriya (ərəb. سوریة‎) və ya rəsmi adı ilə Suriya Ərəb Respublikası (ərəb. الجمهوریة العربیة السوریة‎) — Qərbi Asiyada dövlət. Suriya Yaxın Şərqdə yerləşən ərəb dövlətidir. Şimalda Türkiyə, şərq və cənub-şərqdə İraq, cənubda İordaniya, cənub-qərbdə İsrail və Livanla həmsərhəddir. Ölkənin qərbində isə Aralıq dənizi yerləşir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Dəməşq, ümumi sahəsi 185,180 kvadrat kilometr, əhalisinin sayı 17 milyon nəfərdən çoxdur. Ölkənin digər böyük şəhərləri Hələb, Hüms, Laziqiyyədir. 1963-cü ildən bəri ölkə Bəəs partiyası tərəfindən idarə edilir. 1970-ci ildən bəri dövlətin başında Əsəd ailəsindən biri olmuşdur.

Suriya Federasiyası (fr. Fédération syrienne) — Fransanın mandatı dövründə, 28 iyun 1922-ci ildən 1 yanvar 1925-ci ilə qədər tarixi dövlət. Mərkəzi 1922–1923 illərdə Hələb sonra da 1923–1925 illərdə Dəməşq idi. Prezidenti 29 iyun 1922-ci ildən 1 yanvar 1925-ci ilə qədər Sübhi Bərəkat idi.

Suriya himni — Məhəmməd Füleyfilin bəstələdiyi, Xəlil Mərdəm Bəyin yazdığı rəsmi Suriya himni. İlk oxunuşu 1961-ə təsadüf edir. == Tarixi == 1938-ci ildə, Haşim əl-Ətasinin millətçi hökuməti tərəfindən Suriyaya məhdud muxtariyyət və gələcək müstəqillik verən Franco – Suriya Müstəqillik Müqaviləsi imzalandıqdan iki il sonra yeni respublikaya dövlət himni seçmək üçün milli bir yarışma keçirildikdən sonra qəbul edildi. İstiqlal marşı əvvəlcə rəqabəti itirmək üçün qurulmuşdu, lakin sonradan bu rəqabət komitəsinə qərarlarını yenidən nəzərdən keçirmək üçün təzyiq göstərən Suriya əhalisi arasında sürətli bir populyarlıq qazandıqdan sonra müsabiqə qazandı və nəticədə himni qazandı və hökumət Suriyanın qəbul etdiyi kimi qəbul edildi. dövlət himni. Suriyanın 1958-ci ildə Birləşmiş Ərəb Respublikasına (BƏR) Misirlə birləşdiyi zaman müvəqqəti olaraq istifadədən düşdü. BƏR-in dövlət himninin o vaxtkı Misir dövlət himninin və "Hümat əd-Diyar"ın birləşməsi qərara alındı. 1961-ci ildə Suriya ittifaqdan çıxanda "Hümat əd-Diyar" tamamilə bərpa edildi və o vaxtdan bəri istifadə olunur.

== Ümumi iqisadi göstəricilər == İstiqlaliyyətini 1943-cü ildə əldə etsə də, Suriya ancaq II Dünya müharibəsindən sonra müstəqil siyasi və iqtisadi inkişaf yoluna qədəm qoydu. Milli və iqtisadi müstəqilliyinin ilk illərində Suriya Yaxın və Orta Şərqdə kapitalizm münasibətləri hələ rüşeym halında olan aqrar-xammal ölkələrindən biri idi. O zaman ölkə iqtisadiyyatının əsasını kənd təsərrüfatı təşkil edirdi. Suriya hökumətinin həyata keçirdiyi ilk tədbirlər sırasına yerli pulun xarici valyutadan asıllığının qarşısını almaqdır. Milli sənayeni inkişaf etdirmək məqsədilə dövlət bir sıra bankları, hərəsində 100 nəfərdən artıq fəhlə çalışan müəssisələri, habelə sığorta şirkətlərini milliləşdirdi. Ölkənin yeraltı sərvətləri ümumdövlət mülkiyyəti elan olundu, elektrik stansiyalarının üzərinə dövlət nəzarəti qoyuldu. Suriya hökumətinin iqtisadiyyat sahəsində həyata keçirdiyi ən mühüm tədbirlərdən biri də dövlət bölmələrinin yaradılması idi. Bu prosesin ilk illərində dövlət keçmiş müstəmləkə inzibati idarəsinə mənsub olan mülkiyyəti, xarici şirkətlərə məxsus olan zavod və fabrikləri pul ilə onlardan satın alırdı. Artıq 1965-ci ilin əvvəlləri üçün İraq və Səudiyyə Ərəbistanından başlayıb Suriya ərazisindən keçən neft kəmərləri istisna olmaqla xarici kapital Suriyada öz mövqeyini, demək olar ki, tamamilə itirdi. Sonrakı illərdə dövlət bölmələrinin genişləndirilməsi işinə diqqət daha da artırıldı.

Suriya mühafəzələri (ərəb. محافظات سوريا‎) — Suriya Ərəb Respublikasının birinci dərəcəli inzibati vahidi. Suriya unitar bir dövləttir, lakin inzibati səbəblərə görə ölkə 14 mühafəzəyə (ərəb. محافظة‎) bölünür. Bu mühafəzələr 60 rayona (ərəb. منطقة‎; mıntıka), bu rayonlar isə ölkənin ən kiçik inzibati vahidi – 206 nahiyəyə (ərəb. ناحية‎) bölünmüşdür. Hər bir mühafəzəyə Nazirlər Kabinetinin təsdiqi ilə prezident tərəfindən təyin edilən valilər rəhbərlik edir. Vali mühafəzədə idarəetmə, səhiyyə, sosial servislər, təhsil, turizm, ictimai işlər, nəqliyyat, daxili ticarət, kənd təsərrüfatı, sənaye, mülki müdafiə və son olaraq qanun və qaydanın qorunub saxlanılmasından məsuldur. Yerli İdarəetmə Naziri yerli inkişaf layihələrinə nəzarət etmək üçün valilər ilə yaxından işləyirlər.

Suriya mühafəzələri (ərəb. محافظات سوريا‎) — Suriya Ərəb Respublikasının birinci dərəcəli inzibati vahidi. Suriya unitar bir dövləttir, lakin inzibati səbəblərə görə ölkə 14 mühafəzəyə (ərəb. محافظة‎) bölünür. Bu mühafəzələr 60 rayona (ərəb. منطقة‎; mıntıka), bu rayonlar isə ölkənin ən kiçik inzibati vahidi – 206 nahiyəyə (ərəb. ناحية‎) bölünmüşdür. Hər bir mühafəzəyə Nazirlər Kabinetinin təsdiqi ilə prezident tərəfindən təyin edilən valilər rəhbərlik edir. Vali mühafəzədə idarəetmə, səhiyyə, sosial servislər, təhsil, turizm, ictimai işlər, nəqliyyat, daxili ticarət, kənd təsərrüfatı, sənaye, mülki müdafiə və son olaraq qanun və qaydanın qorunub saxlanılmasından məsuldur. Yerli İdarəetmə Naziri yerli inkişaf layihələrinə nəzarət etmək üçün valilər ilə yaxından işləyirlər.

Suriya mühafəzələri (ərəb. محافظات سوريا‎) — Suriya Ərəb Respublikasının birinci dərəcəli inzibati vahidi. Suriya unitar bir dövləttir, lakin inzibati səbəblərə görə ölkə 14 mühafəzəyə (ərəb. محافظة‎) bölünür. Bu mühafəzələr 60 rayona (ərəb. منطقة‎; mıntıka), bu rayonlar isə ölkənin ən kiçik inzibati vahidi – 206 nahiyəyə (ərəb. ناحية‎) bölünmüşdür. Hər bir mühafəzəyə Nazirlər Kabinetinin təsdiqi ilə prezident tərəfindən təyin edilən valilər rəhbərlik edir. Vali mühafəzədə idarəetmə, səhiyyə, sosial servislər, təhsil, turizm, ictimai işlər, nəqliyyat, daxili ticarət, kənd təsərrüfatı, sənaye, mülki müdafiə və son olaraq qanun və qaydanın qorunub saxlanılmasından məsuldur. Yerli İdarəetmə Naziri yerli inkişaf layihələrinə nəzarət etmək üçün valilər ilə yaxından işləyirlər.

Suriyada vətəndaş müharibəsi – Suriyada 2011-ci ilin mart ayından bəri davam edən, hökumət qüvvələri və ABŞ, Avropa Birliyi ölkələri, Səudiyyə Ərəbistanı və Qətər tərəfindən dəstəklənən silahlı terrorçu qruplar arasında gedən silahlı qarşıdurmadır. Suriyada hökumət əleyhinə etiraz aksiyaları 2011-ci il martın 15-də başlayıb. Ən geniş aksiyalar ölkənin cənubunda, Deraa şəhərində keçirilib. İlk öncə nümayişlər dinc xarakterli olsa da, daha sonradan nümayişçilər arasında peyda olan təxribatçılar tərəfindən polisə və nümayişçilərə atəş açılıb. Burada polis və etiraz aksiyası iştirakçıları arasında baş vermiş toqquşmalar zamanı rəsmi 43 nəfər, qeyri rəsmi isə 100 nəfər həlak olub. Artıq 9 ilə yaxındır ki, davam edən toqquşmalarda milyonlarca insanın həlak olduğu qeyd edilir. Hal hazırda Suriyada əsas qüvvələr müxalif qüvvvələrin dəstəkçisi Türkiyə ilə Rejim qüvvələrinin dəstəkçisi Rusiyadır. Fevral ayının 29-da İdlibdə Rusiya Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən Türk Silahlı Qüvvələri mövqeyinə açılan raket zərbələri nəticəsində rəsmi 33, qeyri-rəsmi isə 100dən çox Mehmetçik şəhid olmuşdur. Hal hazırda Türk Silahlı Qüvvələrinin dəstəyi ilə Müxalif Qüvvələr Saraqib yaxınlığında Rejim qüvvələriylə şiddətli atışmalara girmişdir. == Etiraz nümayişləri == Suriyanın Dəraa şəhərində polis və hərbçilərə küçələrə çıxmış nümayişçilər arasındakı təxribatçılar tərəfindən atəş açılıb.

Suriya mətbəxi — Suriyanın milli mətbəxi. Ərəb və Kürd mədəniyyətlərinin varisi olan Suriya mətbəxi Yaxın Şərq mətbəxindən təsirlənib. Bundan əlavə, Suriya mətbəxi bölgələrə bölünür. Cənubi Suriya mətbəxi, şimal Suriya mətbəxi, zəngin yeməklərə sahibidir. Suriya mətbəxi uzun bir tarixə malikdir və təxminən 10 000 il bundan əvvəl yaranıb. Bu gün Suriya mətbəxinə kürd və ərəb mətbəxləri təsir edir. Kürd və ərəb mətbəxi çox məşhurdur. Suriyadakı hər yerdə, Suriya da otellərin restoranlarında bu mətbəxlərin yeməklərindən də istifadə olunur. Fəst fud, Ərəb, Kürd və Qərb mətbəxlərində çox populyardır. Suriya mətbəxi Ərəb və Kürd mətbəxindən təsirlənərək bu günümüzə qədər gəlib çatmış zəngin mətbəxdir.

Suriya qulanı (lat. Equus hemionus hemippus) — Ərəbistan yarımadasında vaxtı ilə yayılmış qulan yarımnövü. Bu canlıların hazırda nəsli nəsilmişdir. Onlara əsasən müasir Suriya, İsrail, İordaniya, Səudiyyə Ərəbistanı və İraq ərtazisində müşahidə edilirdi. == Təsviri == Suriya qulanı ortalam olraq cəmi 1 metr hündürlüyə malik idi. Bu isə onların müasir atlar fəsiləsinə daxil olan heyvanlar arasına ən kiçiyi olmması anlamına gəlir. Onun rəngi mövsümdən asılı olaraq dəyişir:yayda zeytuni rəng, qışda isə solğun sarı. Digər kulanlar kimi, qətiyyətsiz təbiəti ilə məşhur idi üstəlik qüvvət və gözəlliklə hər tərəfli ata bənzəyirdi. == Yayılması == Suriya qulanı əsasən səhra və yarımsəhralarda, quraq dağ çöllərində yayılmışdılar. Onlara əsasən müasir Suriya, İsrail, İordaniya, Səudiyyə Ərəbistanı və İraq ərtazisində müşahidə edilirdi.

Suriya səhrası (Suriya çölü; ərəb. بادية الشام‎, Eş-Şam) — səhra Yaxın Şərqdə Suriya, İordaniya, İraq və Səudiyyə Ərəbistanı ərazisində yerləşir. Səhra çöllüklərdən və qumlu sahələrdən ibarətdir. Səhranın sahəsi 1 milyon km² təşkil edir. == Tarixi == Suriya səhrası son 12 min il öncə meydana gəlmişdir. Uzun zaman səhrada həyat olmamışdır. Şərqdən xalqların köçü sayəsində insanlar müasir Suriya ərazisinə köç etməli olmuşdur. İlk dəfə bura amoreylər sonradan arameylər onları əvəz edir. Ən sonda isə ərazi ərəblər tərəfindən məskunlaşılır). Səhranın əhalisi əsasən ərəb dialektində danışan beduinlərdir.

Suriya tarixi— müasir Suriya ərazisinin tarixi. == Ən qədim dövr == Suriya qədim tarixə malik olan ölkələrdən biridir. Əldə olunan məlumatlara əsasən, demək olar ki, eramızdan əvvəl III minilliyin ikinci yarısında Suriyada tayfa quruluşu mövcud olmuş və burada yaşayanların əksər hissəsi oturaq həyat tərzi sürməyə meyl göstərmişlər. Ölkənin əlverişli coğrafi mövqeyi, şəhərlərin və kiçik quldar dövlətlərin yaranması üçün nə qədər münasib idisə, xarici müdaxiləçilər üçün də bir o qədər tamahlandırıcı idi. Aramilər - vətəni Ərəbistan yarımadası olan köçəri tayfalar. E.ə. XIV-XI əsrlərdə aramilər Suriya, Finikiya, Mesopotamiyada yayılmışlar. Arami dili Əhəmənilər dövlətində rəsmi yazılı dövlət dillərindən biri olmuşdur. Eramızın əvvəllərinə qədər arami dili bütün Ön Asiyanın danışıq dilinə çevrilmişdir. Aramilərin törəmələri müasir assurlar - İraqda və Cənubi Qafqazda yaşayan aysorlardır.

Suriya türkmanları — Suriyada yaşayan, Azərbaycan dilinin Cənubi Azərbaycan ləhcəsində danışan türk cəmiyyəti. == Tarix == Türk tayfalarının "Bələdi Şam" (indiki Suriya, Livan, İordaniya və Fələstin) adlanan ərazidə ilk məskunlaşması Səlcuqlu İmperiyasının zamanına təsadüf etmiş, bölgəyə türk tayfalarının axını Osmanlı İmperiyasının zamanınadək davam etmişdir. Suriyada əfşar, peçeneq, bayandır, baharlı və s. türk tayfaları məskunlaşmışdır. == Əhali == Suriyada milli tərkibi öyrənən əhali siyahıya alınmasının indiyədək aparılmaması bu ölkədə yaşayan etnik qrupların sayını müəyyən etməkdə çətinlik yaradır və bu səbəbdən səslənən bütün rəqəmlər müəyyən təxminlərdən ibarətdir. Suriyada ən aşağı qiymətləndirmələrə əsasən 750,000 maksimum isə 3,500,000 türkmənin yaşadığına dair məlumatlar mövcuddur. 1906-cı ildə çap olunmuş Hələb səlnaməsinə əsasən: Hələb şəhərinin ətrafında 350 türk kəndi vardır, bu kəndlərdə və Hələb şəhərində 200,000 nəfər, Lazikyə bölgəsində 150,000 nəfər, Təlkələ ətrafında 50,000 nəfər, Qüneytrə bölgəsində 100,000 nəfər, indiki Suriya o dövrkü digər bölglərində 300,000 nəfər olmaqla təxminən 800,000 nəfər türk yaşamaqda idi. Son məlumatlara əsasən əhalisinin təxminən sayı 23,000,000 nəfərə yüksəlmiş, türklərin sayı isə 3,500,000 nəfərə qədər artmışdır. Onlardan 1,500,000 nəfəri gündəlik danışıq dili olaraq türkcədən istifadə edir və türklük şüurunu yüksək səviyyədə qorumuşdur, 2,000,000 nəfəri isə türklük süurunu qorusa da çox az türkcə bilməkdədir və ana dillərini unutma mərhələsini yaşamaqdadır. 2010-cu ilə olan təxminə əsasən 23,000,000-luq ümumi Suriya əhalisinin 1,500,000 nəfəri türkcə danışan və etnik olaraq türk olan əhalidən, 2,000,000 nəfəri isə etnik kökən olaraq türk olan ancaq türkcəyi unutma mərhələsində olan əhalidən ibarətdir.

Suriya vilayəti — Osmanlı İmperiyası tərkibində, 1864–1918–ci illərdə mövcud olmuş I dərəcəli inzibati–ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Şam şəhəri idi.

Suriya yəhudiləri, eramızdan əvvəl VI əsrdə müasir Suriyanın ərazisində məskunlaşmış Yəhudilərinnəslidir. XV əsrin sonunda onlara Osmanlı Sultanının dəvəti ilə Suriyaya gələn İspaniyalı Səfərad yəhudiləri də qoşuldu. İspan və Yəhudi xalqının ənənəvi mədəni xüsusiyyətlərinin qarışığı nəticəsində ortaya çıxan inkişaf etmiş bir mədəniyyətə sahib idilər. İsrailin ayrı bir dini icması var. Qədim dövrlərdən bəri Yəhudilər Suriya cəmiyyətinin ən vacib təbəqələrindən biri olmuşlar. == Tarix == === İslamaqədərki dövr === Yəhudilər Suriyada eramızdan əvvəl VI əsrdən məskunlaşmağa başlamışlar. Eramızdan əvvəl 539-cu ildən Əhəmənilər Fars sülaləsi tərəfindən idarə olunurdu. İosif Flaviyaya görə, Fars kralı Kserks, Ezra'ya Əhəmənilər imperatorluğu boyunca dini ədaləti tətbiq etmək üçün Yəhudi hakimlərini təyin etməsini əmr etdi. Eramızdan əvvəl 333-cü ildə Suriyanı Makedoniyalı İskəndər fəth etdi və Yəhudilərə yeni imtiyazlar verdi . Həmçinin əvvəlki hüquqlarını da təsdiqlədi.

Suriya Mərkəzi Statistika Bürosunun rəsmi "əhali saatı"na görə 22 sentyabr 2015-ci il tarixinə ölkə əhalisinin sayı 23.394.783 nəfər təxmin edilir. Ancaq digər mənbələrdə göstərilən məlumatlar fərqlidir. Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi Ümumdünya faktlar kitabında 2014-cü ilin iyul ayına, ABŞ Siyahıyaalma Bürosu isə 2015-ci ilin iyul ayına Suriya əhalisini təqribən 17.065 milyon nəfər təxmin edir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Humanitar Məsələlər üzrə Əlaqələndirmə İdarəsinə görə 2015-ci ilin sentyabr ayına olan məlumatlara əsasən təqribən 4.1 milyon nəfər Suriyanı tərk etmiş, 7.6 milyon nəfər isə ölkə içində məcburi köçkünə çevrilmişdir, həmçinin ölkədə 12.2 milyon insan humanitar yardıma ehtiyac duymaqdadır. Suriyalı qaçqınların sayca ən böyük hissəsi Türkiyədə sığınacaq tapmışdır. Əgər 29 aprel 2011-ci ildə Türkiyəyə ilk sığınan qaçqın qrupun sayı 252 nəfər idisə bu rəqəm 2015-ci ilin avqust ayının ilk ongünlüyündə 1.905.984 nəfəri, həmin ayın 25–ində isə 1.938.999 nəfəri ötmüşdür və sentyabr ayının ikinci ongünlüyünə olan rəsmi məlumata əsasən 2.225.147 nəfər təşkil edir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının məlumatlarına əsasən Türkiyədən sonra ən çox Suriyalı qaçqın qəbul edən ölkələr Livan (25 avqust 2015; 1.113.941 nəfər), İordaniya (17 sentyabr 2015; 628.887 nəfər), İraq (13 sentyabr 2015; 248.503 nəfər) və Misirdir (5 iyul 2015; 132.375 nəfər); həmçinin 2011-ci ilin aprel ayından 2015-ci ilin avqust ayınadək Avropa qitəsinin 37 ölkəsində qeydə alınmış Suriyalı qaçqınların sayı 428.735 nəfərə çatmışdır. == Əhali sayının dinamikası və gender strukturu == Suriya Mərkəzi Statistika Bürosunun məlumatlarına görə: — Siyahıyaalınmalara və 2005–2011-ci illərin ortalarına olan cari hesablamalara əsasən Suriya əhalisinin sayı: — 2004-cü siyahıyaalınması yekunlarına əsasən Suriyanın I dərəcəli inzibati vahidlərində əhali sayı: — Suriyanın I dərəcəli inzibati vahidlərində 2011-ci ilin ortasına təxmin edilən əhali sayı: — Suriyanın I dərəcəli inzibati vahidlərində 2011-ci ilin sonuna təxmin edilən əhali sayı: === Yaş strukturu === Suriya Mərkəzi Statistika Bürosunun məlumatlarına görə 2011-ci ilin ortasına təxmin edilən əhalinin yaş strukturu: === Sıxlığı === == Urbanizasiya == 2004-cü siyahıyaalınması yekunlarına əsasən Suriyanın I dərəcəli inzibati vahidləri üzrə şəhər və kənd əhalisinin sayı və inzibati vahidlərin ümumi əhalisi içində nisbətləri: 2004-cü il siyahıyaalınmasına əsasən ölkənin ölkədə 112–si şəhər yaşayış yeri, 5.976–sı isə kənd olmaqla cəmi 6.088 yaşayış yeri vardır. Şəhərlərdən 14–ündə əhalinin sayı 100 mindən artıqdır. == Dil və din == Suriyanın müasir sərhədləri daxilində danışılan dillər və ya etnik mənzərə haqqında bütün rəsmi məlumatlar müasir Suriya ərazisinin Fransa mandatı altında olduğu dövrə (1920–1946) aiddir.

Suriyada vətəndaş müharibəsi – Suriyada 2011-ci ilin mart ayından bəri davam edən, hökumət qüvvələri və ABŞ, Avropa Birliyi ölkələri, Səudiyyə Ərəbistanı və Qətər tərəfindən dəstəklənən silahlı terrorçu qruplar arasında gedən silahlı qarşıdurmadır. Suriyada hökumət əleyhinə etiraz aksiyaları 2011-ci il martın 15-də başlayıb. Ən geniş aksiyalar ölkənin cənubunda, Deraa şəhərində keçirilib. İlk öncə nümayişlər dinc xarakterli olsa da, daha sonradan nümayişçilər arasında peyda olan təxribatçılar tərəfindən polisə və nümayişçilərə atəş açılıb. Burada polis və etiraz aksiyası iştirakçıları arasında baş vermiş toqquşmalar zamanı rəsmi 43 nəfər, qeyri rəsmi isə 100 nəfər həlak olub. Artıq 9 ilə yaxındır ki, davam edən toqquşmalarda milyonlarca insanın həlak olduğu qeyd edilir. Hal hazırda Suriyada əsas qüvvələr müxalif qüvvvələrin dəstəkçisi Türkiyə ilə Rejim qüvvələrinin dəstəkçisi Rusiyadır. Fevral ayının 29-da İdlibdə Rusiya Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən Türk Silahlı Qüvvələri mövqeyinə açılan raket zərbələri nəticəsində rəsmi 33, qeyri-rəsmi isə 100dən çox Mehmetçik şəhid olmuşdur. Hal hazırda Türk Silahlı Qüvvələrinin dəstəyi ilə Müxalif Qüvvələr Saraqib yaxınlığında Rejim qüvvələriylə şiddətli atışmalara girmişdir. == Etiraz nümayişləri == Suriyanın Dəraa şəhərində polis və hərbçilərə küçələrə çıxmış nümayişçilər arasındakı təxribatçılar tərəfindən atəş açılıb.

ABŞ—Suriya münasibətləri — ABŞ və Suriya arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. 1944-cü ildə ölkələr arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2012-ci il ABŞ-nin Qlobal Liderlik Hesabatına görə, Suriyadakı Vətəndaş müharibəsi dövründə edilən bir sorğu nəticəsində suriyalıların 29% -i ABŞ liderliyini təsdiqləyir, 40% -i rədd edir və 31% -i qeyri-müəyyən münasibət bildirir. == Tarix == 1967-ci ildə Suriya Ərəb-İsrail müharibəsindən sonra ABŞ ilə diplomatik əlaqələrini kəsir. Münasibətlər 1974-cü ildə bərpa edilir. 1979-cu ildə Suriya Amerikanın terrorizmə sponsorluq edən ölkələr siyahısına daxil edilir, eyni ildə ona qarşı iqtisadi sanksiyalar tətbiq edir. 1990-2001-ci illərdə ABŞ və Suriya bəzi regional mövzularda əməkdaşlıq edir, lakin 2003-cü ildə münasibətlər yenidən pisləşir. ABŞ hökumətini narahat edən Suriya məsələləri: Suriya hökumətinin İraqa gedərkən Suriyadan tranzit bazası kimi istifadə edən xarici döyüşçülərlə döyüşməkdən imtina etməsi; Suriyalıların Səddam Hüseynin keçmiş rejiminin tərəfdaşlarını ölkədən deportasiya etməkdən imtina etməsi; Suriyanın Livanın işlərinə müdaxiləsi; fələstinli xadimlərə dəstək; insan haqları ilə əlaqəli vəziyyət; kütləvi qırğın silahlarına sahib olmaq istəyi. 2009-cu ilin əvvəlində ABŞ Suriyadakı siyasətini ölkədəki və bölgədəki dəyişikliklər fonunda yenidən nəzərdən keçirməyə başlayır və bu da iki ölkənin yenidən regional məsələlərin həllində işbirliyinə başlamasına səbəb olur. 2011-ci ilin mart ayında Dəra şəhərində bir qrup suriyalı tələbə evlərin divarlarında siyasi yazılar yazdıqlarına görə həbs olunurlar.

Azad Suriya Ordusu (ərəb. الجيش السوري الحر‎) — bəzi mənbələrə görə Suriyanın azadlığı uğrunda mübarizə aparan ordu. Hərbi birləşmə şəkilndə yaranan ordu 29 iyun, 2011-ci ildə yaradılmışdır. İlk dövrlər ordunun tərkibi min nəfərdən ibarət olmuşdur. 2011-ci il Suriya iğtişaşlarının şiddətlənməsi səbəbindən ASO qoşulanların sayı sürətlə artmışdır. Hal-hazırda ASO tərkibində döyüşən şəxslərin sayı 40.000 nəfərə çatmışdır.

Azərbaycan yepiskopluğu — Süryani Pravoslav kilsəsinin Atropatenadakı tarixi inzibati ərazisi. Azərbaycan yepiskopluğu ilə qarışdırılmamalıdır. Mərkəzi Təbriz idi. == Bilinən yepiskopları == Filoksen — 962-ci ildə bir müsəlman qızla yatdığı üçün xristianlar tərəfindən məcbur edilərək kəlmeyi şəhadət dedizdirilmişdi və müsəlman olmuşdu. Qriqori Yohannan (ö. 1269) — o da Bartella qəsəbəsində doğulmuşdu. Basil (1264-1272) — 1272-ci ildə Təbriz kafedral kilsəsini təmir etdirmişdi. Mar Severus Yaqub bar Şakko (1272-1277) — bundan əvvəl 1232-1241-ci illərdə Mor Mattay kilsəsində rahib idi, Bartella qəsəbəsində doğulmuşdu. Yozef-Denis (1277-?) — öncələr sadə rahib olmuş, Mar Severusun qardaşıoğlu idi. Fransiskanlarla arası yaxşı idi.

Azərbaycan–Suriya münasibətləri — Azərbaycan Respublikası ilə Suriya Ərəb Respublikası arasındakı mövcud ikitərəfli əlaqələr. == Diplomatik əlaqələr == İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr 1992-ci ilin mart ayının 28-də qurulmuşdur. == Parlamentlərarası əlaqələr == Bir müddət Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində Azərbaycan-Suriya parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu fəaliyyət göstərmişdir. Bu işçi qrupu 5 dekabr 2000-ci il tarixində yaradılmış və ilk rəhbəri Əli Abbasov olmuşdur.

BƏƏ—Suriya münasibətləri — BƏƏ və Suriya arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. BƏƏ-nin Dəməşqdə, Suriyanın Əbu-Dabidə səfirliyi və Dubayda baş konsulluğu vardır. == Tarix == 2011-ci ildə Suriyada vətəndaş müharibəsi başlayır. 25 sentyabr 2013-cü il tarixində BƏƏ Xarici İşlər Naziri Abdullah bin Zayed əl-Nahyan ölkəsinin suriyalılara və onların dövlətlərinə təhlükəsizlik və sabitliyi bərpa etmək üçün qanuni istəklərinə dəstək verməyə davam edəcəyini bildirir. Lakin BƏƏ Bəşər Əsəd hökumətini dəstəkləməkdə fəal olmur. 13 yanvar 2014-cü il tarixində Dubay əmiri, Baş nazir və BƏƏ-nin vitse-prezidenti Şeyx Məhəmməd ibn Rəşid əl-Məktum ölkənin başında Əsədlə müharibəni bitirmək üçün uzunmüddətli bir həll ola bilməyəcəyinə dair mövqeyini dilə gətirir və Suriya prezidentinin nəticədə hakimiyyəti itirəcəyini bildirir. BƏƏ-nin Suriya münaqişəsi ilə bağlı mövqeyi Səudiyyə Ərəbistanı və ya Qətərdən fərqli olaraq "daha az aqressiv", lakin Misirdən fərqli "Əsəd üçün əlverişsiz" olaraq xarakterizə edilir. . Buna baxmayaraq BƏƏ Suriyada Səudiyyə Ərəbistanı, Qətər və Türkiyədən gələn üsyançı qrupların dəstəyini tənqid edərkən, sülh nizamlanmasının bir hissəsi olaraq, hakimiyyətdə qalan Əsədə açıq olduğunu göstərir. 2019-cu ilin yanvar ayının əvvəlində Suriyada səfirliyin açılışından sonra Emirates, FlyDubai və Etihad yenidən Suriyaya uçuş planlarını elan edir, lakin uçuşların nə vaxt bərpa ediləcəyi ilə bağlı heç bir açıqlama verilir. Suriya hökuməti ilə əlaqələri bərpa etmək məqsədilə BƏƏ 2019-cu ilin yanvarında Suriyanın ticarət nümayəndə heyətini qəbul edir.

Suriya—Ermənistan münasibətləri — Suriya və Ermənistan arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. Hər iki ölkə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının üzvüdür. Diplomatik münasibətlər 1992-ci ildə qurulmuşdur. Ermənistanın Şamda səfirliyi və Hələbdə isə konsulluğu var. 1997-ci ildə isə Suriya İrəvanda səfirlik açmışdır. == Tarix == Ermənistanla Suriya arasındakı münasibətlər uzun bir tarixə malikdir. VII əsrdə Kilikiya Ermənistanı Bizans və Ərəb xilafəti arasında sülh pozulana qədər müstəqilliyini qoruyur. II Yustinianın ərəblərlə müharibəni başladıqdan sonra Kilikiyadakı Slavyan köçkünlər onların tərəfinə keçir və nəticədə Kilikya Ermənistanı asanlıqla işğal edilir. Daha sonra hər iki tərəf də bu bölgəyə yürüşlər təşkil edir. 705-ci ildə Ermənistanın İşxanı Bizans imperatoruna kömək istəyi ilə müraciət edir.

Fransanın Misirə yürüşü — 1798-1801-ci illər arasında Fransanın Misir və şərq ticarət yolları üzərində üstünlük əldə etmək məqsədilə apardığı hərbi yürüş. == Kontekst == Misir yürüşü, öz dövründə Fransa hökumətinin cəhdi ilə gündəmə gəlmişdir. Yürüş, bu dövrdə Fransa və Böyük Britaniya arasındakı mübarizə məzmunu çərçivəsində dəyərləndirilə bilər. 1796-1797-ci illər arasında İtaliya da Fransanın lehinə uğurlu bir hərbi yürüş həyata keçirmiş olan General Napoleon Bonapart, 1797-ci ildə Fransaya geri qayıtmışdı. 1798-ci ilin fevral ayında dövrünün Fransa hökuməti, Böyük Britaniyanın Fransa tərəfindən işğal edilməsi istiqamətindəki planını General Bonaparta ünvanladı. Bonapart, gördüyü strateji dəyərləndirmələr nəticəsində bu planın gerçək olmadığı nəticəsinə gəldi və xarici işlər naziri Çarlz Maurike de Talleyrand-Perigordun da məsləhətiylə, hökumətə Misirin işğalını məsləhət gördü. Bu yolla, Osmanlı İmperatorluğunun bir vilayəti olan Misirin ələ keçirilməsiylə Böyük Biritaniyanın Misir və şərq ticarət yolları üzərindəki təsirinin aradan qalxması və Uzaq Şərqə daxil olmasının əngəllənməsinə hədəflənirdi. Bundan başqa yürüşün Fransanın Aralıq dənizi ticarətinin Böyük Britaniya rəqabəti qarşısında zəmanətə alınmasına da xidmət etməsi hədəflənmişdi.Mövcud idarəçilik, bir baxımdan İtaliya yürüşündən sonra ictimaiyyət tərəfindən çox təqdir olunan Napolyon Banapartı Fransadan uzaqlaşdırmaq üçün məsləhətə maraq göstərmişdi. == Səfərin Başlanğıcı və Nil Döyüşü == Fransız donanması Cənubi Fransanın Toulun limanından 19 may 1798-ci il tarixində ayrıldı. Yürüşü xəbər alan Böyük Britaniya hökuməti, Aralıq dənizində patrul gəzən Britaniya donanmasına Fransa donanmasının hərəkətinin qarşısının alınmasının əmrini verdi.

Livan—Suriya münasibətləri — Livan və Suriya arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər. Ölkələr arasındakı dövlət sərhədinin uzunluğu 403 km-dir. Hər iki ölkə bir çox beynəlxalq təşkilatların üzvləridir. == Tarix == Livan və Suriya Böyük Suriyanın tarixi ərazilərinin bir hissəsidir. 1920-ci ildə fransız mandatı altında, müasir Livanla eyni ərazidə yerləşən Böyük Livan qurulur. Ortaq keçmişə görə, Livan və Suriya arasında həmişə güclü əlaqələr olmuşdur. İkinci Dünya müharibəsi bitdikdən sonra Livan və Suriya müstəqil dövlətlərə çevrilir. Ancaq vahid pul və gömrük ittifaqını qoruyurlar. Siyasi səviyyədə, daha güclü bir Suriya dövlətinə bəzən Livan hakimiyyəti tərəfindən inamsızlıqla yanaşılırdı. 1950-1960-cı illərdə Suriya daxili problemlərdən əziyyət çəkirdi və Livanın siyasi həyatında iştirak etmirdi.

Suriya (lat. Syria) — qədim Roma əyaləti. Mərkəzi Antioxiya idi.

Rusiyanın Suriyaya hərbi müdaxiləsi və ya Rusiyanın Suriyadakı hərbi əməliyyatı, rəsmi olaraq Suriya Ərəb Respublikası ərazisində xüsusi tapşırıqlar (rus. специа́льные зада́чи на террито́рии Сири́йской Ара́бской Респу́блики) — Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin 30 sentyabr 2015-ci ildən bu günə qədər Suriyada vətəndaş müharibəsinə hökumət qüvvələrinin və hökumətyönlü milislərin tərəfində müdaxiləsi, həmçinin "Əl-Qaidə", "İslam Dövləti" və "Nusra Cəbhəsi" qruplaşmalarına qarşı döyüş əməliyyatlarında iştirakı. Bu müddət ərzində Rusiya üç dəfə Suriyadakı hərbi əməliyyatın və onun kontingentinin ixtisar edildiyini açıqlamış, lakin bundan sonra da hərbi əməliyyatlarda iştirakını davam etdirmişdir. Suriyadakı hərbi əməliyyat Rusiya hərbçilərinin postsovet məkanı hüdudlarından kənarda keçirdikləri ilk hərbi əməliyyat idi. Suriya Rusiya ordusu tərəfindən yeni döyüş platformaları və silah sistemləri üçün sınaq meydançası kimi istifadə edilmişdir. Tez-tez icra olunan rotasiyalar sayəsində Suriyadakı hərbi əməliyyat şəxsi heyətin təcrübəsinin artırılmasına böyük təsir göstərmişdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Сергей Шойгу. "Решимость на передовой борьбы с мировым злом". Красная звезда. 2020-09-30.

Rusiyanın Suriyaya hərbi müdaxiləsi və ya Rusiyanın Suriyadakı hərbi əməliyyatı, rəsmi olaraq Suriya Ərəb Respublikası ərazisində xüsusi tapşırıqlar (rus. специа́льные зада́чи на террито́рии Сири́йской Ара́бской Респу́блики) — Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin 30 sentyabr 2015-ci ildən bu günə qədər Suriyada vətəndaş müharibəsinə hökumət qüvvələrinin və hökumətyönlü milislərin tərəfində müdaxiləsi, həmçinin "Əl-Qaidə", "İslam Dövləti" və "Nusra Cəbhəsi" qruplaşmalarına qarşı döyüş əməliyyatlarında iştirakı. Bu müddət ərzində Rusiya üç dəfə Suriyadakı hərbi əməliyyatın və onun kontingentinin ixtisar edildiyini açıqlamış, lakin bundan sonra da hərbi əməliyyatlarda iştirakını davam etdirmişdir. Suriyadakı hərbi əməliyyat Rusiya hərbçilərinin postsovet məkanı hüdudlarından kənarda keçirdikləri ilk hərbi əməliyyat idi. Suriya Rusiya ordusu tərəfindən yeni döyüş platformaları və silah sistemləri üçün sınaq meydançası kimi istifadə edilmişdir. Tez-tez icra olunan rotasiyalar sayəsində Suriyadakı hərbi əməliyyat şəxsi heyətin təcrübəsinin artırılmasına böyük təsir göstərmişdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Сергей Шойгу. "Решимость на передовой борьбы с мировым злом". Красная звезда. 2020-09-30.

Rusiyanın Suriyaya hərbi müdaxiləsi və ya Rusiyanın Suriyadakı hərbi əməliyyatı, rəsmi olaraq Suriya Ərəb Respublikası ərazisində xüsusi tapşırıqlar (rus. специа́льные зада́чи на террито́рии Сири́йской Ара́бской Респу́блики) — Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin 30 sentyabr 2015-ci ildən bu günə qədər Suriyada vətəndaş müharibəsinə hökumət qüvvələrinin və hökumətyönlü milislərin tərəfində müdaxiləsi, həmçinin "Əl-Qaidə", "İslam Dövləti" və "Nusra Cəbhəsi" qruplaşmalarına qarşı döyüş əməliyyatlarında iştirakı. Bu müddət ərzində Rusiya üç dəfə Suriyadakı hərbi əməliyyatın və onun kontingentinin ixtisar edildiyini açıqlamış, lakin bundan sonra da hərbi əməliyyatlarda iştirakını davam etdirmişdir. Suriyadakı hərbi əməliyyat Rusiya hərbçilərinin postsovet məkanı hüdudlarından kənarda keçirdikləri ilk hərbi əməliyyat idi. Suriya Rusiya ordusu tərəfindən yeni döyüş platformaları və silah sistemləri üçün sınaq meydançası kimi istifadə edilmişdir. Tez-tez icra olunan rotasiyalar sayəsində Suriyadakı hərbi əməliyyat şəxsi heyətin təcrübəsinin artırılmasına böyük təsir göstərmişdir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Сергей Шойгу. "Решимость на передовой борьбы с мировым злом". Красная звезда. 2020-09-30.

Rusiya–Suriya münasibətləri — Rusiya Federasiyası və Suriya arasındakı mövcud ikitərəfli münasibətlər. Rusiyanın Dəməşq şəhərində, Suriyanın isə Moskva şəhərində səfirliyi fəaliyyət göstərir. Bir çox ərəb dövlətlərində "Ərəb baharı" baş verənə qədər Rusiya ilə Suriya arasında tarixən möhkəm, stabil və dostluq əlaqələri olmuşdur. Rusiyanın Aralıq dənizində yerləşən yeganə hərbi dəniz bazası Suriyanın Tartus limanında yerləşir. Sovet İttifaqı ilə Suriya arasında diplomatik əlaqələrin əsası 1944-cü ilin iyul ayında qoyulmuşdur. 1946-cı ilin fevralında SSRİ ilə Suriya arasında fransız qoşunlarının Suriya ərazisindən təxliyə olunması zamanı Sovet dəstəyi ilə bağlı müqavilə imzalanmışdır. Təxliyə 1946-cı ilin aprel ayında başa çatmışdır. 1971-ci ildə Suriya Prezidenti Hafiz Əsəd tərəflər arasında əldə olunmuş razılaşmaya əsasən Tartus hərbi dəniz bazasını Sovet Ordusunun tabeliyinə vermişdir. 8 oktyabr 1980-ci ildə hazırda da qüvvədə olan Suriya və Sovet İttifaqı arasında dostluq və əməkdaşlıq barədə müqavilə imzalanmışdır. Bu müqavilə böhran zamanı tərəflərin birgə hərəkətini və hərbi əməkdaşlığı nəzərdə tuturdu.

Suriya elektron ordusu (ing. Syrian Electronic Army) — bir qrup hacker, Suriya Dövlət Başçısı Bəşər Əsəd hökumətini dəstəkləmək üçün 2011-ci ildə İnternetdə yaradılıb. Hərəkatın təşəbbüsçülərindən biri, fəaliyyət mexanizmi sadə olduğunu deyib: sayt bəzi ölkələrin ərazi və xarici kütləvi informasiya vasitələrinə əsasən müəyyən hadisələrin baş verdiyi ölkələrin regionlarda olan insanların ifadələrini dərc edir.Sertifikatlar foto və video materiallarla müşayiət olunur. Bundan əlavə, hackerlar Avropa Şurasına uyğun olaraq Suriyadakı münaqişə ilə bağlı yalan məlumatları yayan Qərb və bəzi Ərəb kütləvi informasiya vasitələri və hökumətlərin veb saytlarını icazəsiz müdaxilə edirlər.. == Fəaliyyətlər == S.E.O. dörd əsas sahədə fəaliyyət göstərir: Hacker hücumları və suriyalı üsyançıların saytlarına qarşı nəzarət. Suriya üsyançıları, Hacker hücumları, (BBC News, Associated Press, Əl Cəzirə, Financial Times, Daily Telegraph, The Washington Post və başqaları) saytlar ilə bağlı nəzarət. Hacker və spam hücumları məşhur Facebook hesablarına (məsələn, ABŞ prezidenti Barak Obama və keçmiş Fransa prezidenti Nicolas Sarkozinin səhifələridir). ABŞ-nin müdafiə sənayesi müəssisələri, xarici səfirliklər, habelə Qərb hökumətlərinin hesabları və veb saytları üçün qlobal kiber casusluq.

== Məzmun == Filmdə Azərbaycan nümayəndə heyətinin Suriyaya səfərindən, burada keçirdiyi görüşlərdən və tədbirlərdən bəhs olunur.